Kasım Ayı Kira Artış Oranı ve Yenileme Döneminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kasım 2024 için Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan yıllık enflasyon oranı %62,02 olarak belirlenmiştir. Bu oran, yenileme döneminde olan kiracılar ve mülk sahipleri için önemli bir üst sınırı temsil etmektedir. Kira sözleşmeleri yenilenirken, kanunen bir önceki kira yılında TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) on iki aylık ortalamalarına göre belirlenen bu oranı aşan bir kira artışı yapılamaz.
1. Kira Artış Oranının Hukuki İşlevi
Kira artış oranları, Türk Borçlar Kanunu’nun 344. maddesine göre belirlenmekte olup, bir önceki kira yılındaki TÜFE on iki aylık ortalamalarına göre değişim oranını geçmemek kaydıyla artış yapılabilir. Kasım 2024 için bu üst sınır %62,02 olarak belirlenmiştir ve kiracının rızası olsa dahi bu oranı aşan artışlar geçerli kabul edilmez. Bu oran, kira bedelinin artırılabileceği en yüksek oran olup, taban bir sınır değil, yasal bir tavan sınırdır.
MADDE 344 – Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline
ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara
göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli
kira sözleşmelerinde de uygulanır.
Örneğin, mevcut kira bedeli 10.000 TL olan bir konutta, en fazla %62,02 oranında artış yapılabilir. Artış oranı şöyle hesaplanır:
Önceki Kira Bedeli: 10.000 TL
Kira Artış Oranı (%62,02): 10.000 TL x 0,6202 = 6.202 TL
Yeni Kira Bedeli: 10.000 + 6.202 = 16.202 TL
Bu durumda, 16.202 TL üst sınır olarak belirlenmiş olur. Mülk sahibi ve kiracı arasında bu oran dahilinde anlaşma sağlanabilir; ancak kanunen bu oranın üzerinde bir bedel belirlenemez.
2. Kasım Ayında Yenilenecek Kira Sözleşmeleri İçin Uygulamalar
Kasım ayında yenilenecek kira sözleşmelerinde, TÜFE oranının %62,02 tavan olarak uygulanması gerekmektedir. Taraflar arasında daha düşük bir oran üzerinde anlaşmaya varılabilir; ancak bu sınırın aşılması mümkün değildir.
3. Sözleşme Yenileme Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Yasal Üst Sınır: TÜFE oranı, yasal olarak kira artışında azami sınırı belirlemektedir. Tarafların anlaşması halinde daha düşük bir artış yapılabilir.
- Taraflar Arasındaki Uzlaşı: Kiracı ve mülk sahibi, tavan oranı aşmadan, tarafların kabul edebileceği bir bedel üzerinde mutabık kalabilir.
- Eksik Artış Durumu: Tavan oranının altında yapılacak artışlar tarafların karşılıklı rızasıyla geçerli olurken, kira artış oranının kanuni sınır olan %62,02’yi aşması halinde bu artış geçersiz sayılır.
Eksik Artış ve Tahliye Riski
Kanunda belirtilen tavan oranının altında bir artış yapılması, mülk sahibinin hak kaybına neden olmaz; ancak mülk sahibi daha yüksek bir bedel talep ederse, yalnızca %62,02 oranına kadar artış yapılabileceğini dikkate almalıdır. Eksik veya fazla artışın sonuçları ve tahliye riskleri açısından tarafların yasal sınır içinde hareket etmesi gerekmektedir.