İzale-i Şuyu Davası Nedir? Ortaklığın giderilmesi Davası Rehberi

Bu yazıda aşağıdaki soruların cevaplarını bulacaksınız.

1. Ortaklığın giderilmesi davası nedir?
2. Ortaklığın giderilmesi davası hangi durumlarda açılabilir?
3. Ortaklığın giderilmesi sürecinde neler yaşanır?
4. Ortaklığın giderilmesi davası ne kadar sürer?
5. Ortaklığın giderilmesi davası sonucunda ne tür kararlar verilebilir?
6. Ortaklığın giderilmesi davası açma süresi var mıdır?
7. Ortaklığın giderilmesi davasında tapuda başka birinin kullanım hakkı şerhi varsa ne olur?
8. Ortaklığın giderilmesi davasında hangi deliller sunulabilir?
9. Ortaklığın giderilmesi davası açmak için gerekli belgeler ve prosedürler nelerdir?
10. Ortaklığın giderilmesi davası masrafları nelerdir?
11. Ortaklığın giderilmesi davası sonrası ne tür hak ve sorumluluklar doğar?

İzale-i şuyu Ortaklığın giderilmesi davası nedir?

İzale-i şuyu, Arapça kökenli bir terimdir ve Türkçeye “şuyun giderilmesi” olarak çevrilebilir. İzale, “ortadan kaldırmak” ya da “gidermek” anlamına gelirken, şuyu ise “ortaklık” ya da “paydaşlık” anlamına gelir. Dolayısıyla izale-i şuyu, bir ortaklığın ya da paydaşlığın ortadan kaldırılması veya giderilmesi anlamında kullanılır. Bu terim, özellikle ortak mülkiyet durumlarında paydaşların mülkiyetlerini bireysel hale getirmek için başvurdukları hukuki süreçle ilgilidir.

İzale-i şuyu Ortaklığın giderilmesi davası, ortak mülkiyete sahip olan kişiler arasında ortaklığı sonlandırmak amacıyla açılan hukuki bir süreçtir. Bu dava, özellikle malikler arasında anlaşmazlık yaşandığında veya bir tarafın ortaklığı bitirmek istemesi durumunda başvurulan bir yoldur. Çoğunlukla bir öldüğünde mirasçılara kalan malların paylaşılması konusunda karşımıza çıkar.

Örnek olarak, iki kardeşin miras olarak babalarından kalan bir arsayı paylaşamamaları durumunda, kardeşlerden biri ortaklığın giderilmesi davası açarak arsanın satılmasını ve elde edilen gelirin kardeşler arasında bölüştürülmesini talep edebilir.

Ortaklığın giderilmesi davası, genellikle gayrimenkul, arsa, arazi gibi taşınmaz malların ortak mülkiyetinde yaşanan sorunlarla ilgilidir. Ancak, bu dava türü ortaklaşa sahip olunan taşınır mallar (örneğin araçlar) için de başvurulabilir.

Bir ortaklık söz konusu olduğunda, tüm tarafların rıza göstermediği sürece ortaklığın giderilmesi zor olabilir. İşte bu noktada, hukuki süreç devreye girer ve dava açılabilir.

Şimdi şöyle bir şaka yapalım: Ortaklığın giderilmesi davası, bir pastayı paylaşmak isteyen iki çocuğa benzer. Eğer çocuklardan biri pastayı paylaşmak istemezse, anne ve baba devreye girer ve pastayı adil bir şekilde paylaştırırlar. Burada anne ve babanın rolü, hukuki sürecin ve mahkemenin rolüne benzer.

İzale-i şuyu Ortaklığın giderilmesi davası hangi durumlarda açılabilir?

Ortaklığın giderilmesi davası, genellikle aşağıdaki durumlarda açılabilir:

1. Ortaklar arasında anlaşmazlık yaşanması: Ortaklar, ortak mülkiyete konu olan malın kullanımı, işletilmesi veya değerlendirilmesi konularında anlaşamazsa, bu tür bir dava açabilirler.

Örnek: İki ortak, bir apartman dairesini paylaşıyor ve biri evi kiraya vermek isterken diğeri orada yaşamak istiyorsa, ortaklığın giderilmesi davası açılabilir.

2. Bir ortağın ortaklıktan çıkmak istemesi: Bir ortak, mülkiyeti paylaştığı diğer ortaklarla çalışmaktan vazgeçerse ve diğer ortaklarla anlaşamazsa, ortaklığın giderilmesi davası başlatılabilir.

Örnek: Bir iş ortaklığından ayrılmak isteyen bir kişi, işletmenin değerinin belirlenmesi ve payının ödenmesi için dava açabilir.

3. İflas veya ölüm durumlarında: Bir ortağın iflas etmesi veya ölmesi durumunda, ortaklığın giderilmesi davası açılabilir.

Örnek: Bir ortak vefat ettikten sonra, mirasçıları ve diğer ortaklar arasında malın paylaşımı konusunda anlaşmazlık yaşanırsa, bu dava türüne başvurulabilir.

İzale-i şuyu Ortaklığın giderilmesi davası, bir yemek tarifinde malzemelerin birbirine karıştırılmasına benzer. Eğer malzemelerin bir arada olmasından hoşnut değilseniz, bir “mutfak mahkemesi” çağırarak onları ayırabilirsiniz. Tabii ki, gerçek hayatta böyle bir “mutfak mahkemesi” olmasa da, ortaklığın giderilmesi davası ile benzer bir amaca hizmet eder.

İzale-i şuyu Ortaklığın giderilmesi dava süreci adım adım nasıl işler?

İzale-i şuyu Ortaklığın giderilmesi sürecinde, aşağıdaki adımlar izlenir:

1. Davanın açılması: İlk olarak, ortaklığın giderilmesini isteyen taraf, bir avukat aracılığıyla dava dilekçesini hazırlar ve mahkemeye sunar.
2. Tebligat ve cevap süreci: Mahkeme, dava dilekçesini davalı tarafa tebliğ eder. Davalı, tebligattan itibaren belli bir süre içinde (güncel mevzuat değişmezse şimdilik 2 hafta) dava dilekçesine cevap vermelidir.
3. Delil sunma ve inceleme: Taraflar, iddialarını desteklemek için delillerini mahkemeye sunar. Bu deliller arasında tapu kayıtları, kira sözleşmeleri, uzman raporları ve benzeri belgeler yer alabilir. Mahkeme, sunulan delilleri inceler ve gerektiğinde taraflardan ek bilgi ve belge talep edebilir.
4. Duruşmalar: Mahkeme, tarafların ve tanıkların ifadelerini almak için duruşmalar düzenler. Duruşmalar sırasında, taraflar iddialarını ve delillerini mahkemeye sunarlar.
5. Bilirkişi incelemesi: Mahkeme, gerekli gördüğü durumlarda bilirkişi atayarak, ortak mülkiyete konu olan malın değeri, kullanımı veya işletilmesi gibi konularda uzman görüşü alır.
6. Karar verilmesi: Mahkeme, tüm delilleri ve bilirkişi raporunu değerlendirdikten sonra, ortaklığın giderilmesine karar verip vermeyeceğine karar verir. Bu karar, malın satış suretiyle ortaklığının giderilmesi veya aynen taksim şeklinde olur.
7. Satış süreci: Mahkeme kararının ardından, kararın uygulanması için satış süreci başlar. Bu süreçte, malın satışı, paylaştırılması veya değerlendirilmesi gerçekleştirilir ve tarafların paylarına düşen tutarlar hesaplanır. Veraset ve intikal vergisi ilişiği(TIKLA) kesilir.
8. Payların dağıtılması: İcra sürecinin sonunda, tarafların paylarına düşen tutarlar kendilerine ödenir ve ortaklık resmen sona erer.

İzale-i şuyu Ortaklığın giderilmesi davası ne kadar sürer?

Bu sorunun kesin bir cevabı yoktur. Ortaklığın giderilmesi davasının süresi, davanın niteliğine, tarafların sayısına, delillerin durumuna ve mahkemenin iş yoğunluğuna göre değişebilir. Ortalama olarak, ortaklığın giderilmesi davası 1-2 yıl arasında sonuçlanabilir.

İzale-i şuyu Ortaklığın giderilmesi davasının çok uzamasının sebepleri nelerdir?

Ortaklığın giderilmesi davasında, dava çok uzarsa bunun bazı nedenleri olabilir. Örneğin:

• Taraflar arasında ortak malın değeri, paylaşım şekli veya pay oranları konusunda anlaşmazlık olması
• Ortak malın birden fazla parçadan oluşması veya birden fazla yerde bulunması
• Ortak malın niteliği itibariyle bölünmesinin mümkün olmaması veya bölünmesinin değer kaybına yol açması
• Ortak mal üzerinde üçüncü kişilerin hak iddia etmesi veya dava açması
• Tarafların delillerini zamanında sunmaması veya eksik sunması
• Tebligatların sürekli iade dönmesi
• Tarafların adreste bulunamaması
• Taraflardan bazılarının yurtdışında bulunması
• Yurtdışında bulunan tarafların yabancı vatandaşlığa sahip hak sahibi mirasçıları bulunması ve tercüme gerekliliği
• Mahkemenin iş yoğunluğu veya personel eksikliği nedeniyle duruşmaların ertelenmesi
• Mahkemenin bir sonraki duruşmayı aylar sonraya atması

İzale-i şuyu Ortaklığın giderilmesi davası açma süresi var mıdır?

Ortaklığın giderilmesi davası açma süresi ile ilgili olarak, Türk hukukunda herhangi bir süre sınırlaması bulunmamaktadır. Ortaklığın giderilmesi, taraflardan birinin talebi üzerine her zaman gerçekleştirilebilir. Mülkiyet hakkı olduğu sürece davanın açılmasında bir engel yoktur.

İzale-i şuyu Ortaklığın giderilmesi davasında tapuda başka birinin kullanım hakkı şerhi varsa ne olur?

Ortaklığın giderilmesi davasında, tapuda başka bir kişinin kullanım hakkı şerhi bulunması durumunda, mahkeme bu hakkı göz önünde bulundurarak karar verecektir. Kullanım hakkı şerhi, özellikle oturma veya geçit hakkı gibi hukuki durumları ifade eder ve bu haklar, malın mülkiyet hakkından bağımsızdır.

Mahkeme, kullanım hakkı şerhini dikkate alarak, şerhin kaldırılması için uygun bir süre tanıyabilir veya malın değerlendirilmesi ve paylaştırılması sürecinde bu şerhi gözetebilir. Kullanım hakkı şerhi, mahkemenin malın satışına, değerlendirilmesine veya paylaştırılmasına ilişkin kararında belirleyici bir rol oynayacaktır.

Örneğin, eğer mahkeme malın satışına karar verirse, kullanım hakkı şerhi olan kişi, alıcı tarafından da kabul edilmek zorunda kalacaktır. Aksi takdirde, alıcı malı satın almayı reddedebilir veya malın değerini düşürebilir. Bu nedenle, kullanım hakkı şerhi olan bir mülkün ortaklığının giderilmesi sürecinde, tüm tarafların haklarını dikkate alarak uygun bir çözüm bulmak önemlidir.

İzale-i şuyu Ortaklığın giderilmesi davası masrafları nelerdir?

Gider avansı: Dava açılırken mahkemeye yatırılması gereken bir miktar paradır. Bu para, davanın yürütülmesi için yapılacak harcamaları karşılamak üzere mahkemenin hesabına yatırılır. Gider avansının miktarı, davalı sayısına göre ve ortaklığının giderilmesi istenilen taşınmaz sayısına göre değişiecektir. Her taşınmaz için ayrı keşif yapılır ve kıymet takdiri yapılır. Mahkeme her taşınmaz için yol parası alır ve bilirkişilere emekleri karşılığı bir bir ücret belirler.

Tebligatlar da günümüzde oldukça pahalıdır. 2023 yılı itibariyle bir tebligat 58 TL tutar. Her davalıya tebligat göndermeden dava sonuçlanmayacağından 50 hissedarlı bir taşınmazın açılacak davasında 58 TL x 50 = 2900 TL tek bir tebligat çıkarıldığında cepten çıkacak masraf kalemidir.

Dava dilekçesi, Bilirkişi raporu, Bilirkişi ek raporu, Mahkeme Kararı olmak üzere en az 4 kez tebligat gönderileceği unutulmamalıdır.

Satış aşamasında satış ve ilan masrafları da eklenecektir. Satış memuru satışın ulusal basında yer alan bir gazetede ilan edilmesine karar verirsen bu kez gazete ilan masrafları 10.000 TL veya daha yüksek bir tutar olarak çıkabilir. Basın İlan Kurumu masrafları satış memurluğuna bildirir, masraflar yatırılınca satış ilana çıkar.

Dava peşin maktu harca tabidir. Maktu harç sabit bir orandır. Gayrimenkul 50 milyon lira değerinde dahi olsa dava açarken yatırılan harç sabittir. Emsal bir dava açılış masrafını gösteren ekranı altta görsel olarak sunuyoruz.

Ortaklığın giderilmesi davasında avukatın rolü nedir?

İzale-i şuyu Ortaklığın giderilmesi davası, oldukça karmaşık ve teknik bir hukuk davasıdır.

Dava dilekçesi ve eklerinin hazırlanması önemli bir süreçtir. Bu aşamada yapılacak hatalar davanın reddedilmesine ve karşı tarafa 9200 TL’ye kadar tutarda avukatlık ücreti ödenmesine sebep olabilir. Yanlış bir kişiye karşı karşı açılacak dava iki kez masraf anlamına gelir.

Avukat nasıl strateji belirler ?

Avukatlar kanundan aldıkları yetki sayesinde dava açmadan önce taşınmazların tamamının tapu kayıtlarını görebilirler. Tapu kayıtları üzerinde yapılacak araştırmada hissedar sayısı, taşınmazın konumu, boyutu davanın nerede açılacağı gibi teknik konularda analiz yaparlar.

İyi avukat gereksiz masrafı önler.

Tapu kayıtlarını önceden inceleriz. Şayet tapu kaydında çok sayıda mirasçı varsa ve taşınmazın değeri oranlandığından satıştan gelecek para masrafları karşılamıyorsa o taşınmaz için dava açılmaz ve bilgi verilir. Böylece 10.000 – 30.000 TL arasında gereksiz masraftan tasarruf edilir.

Gereksiz taşınmazlar için dava açılması önlenir.

Avukatın yaptığı analiz neticesinde taşınmazlar gruplandırılır. Hızlı sürede karara çıkarılacak taşınmazların davası önce açılabilir. Birlikte açılan davalar gerekirse daha sonradan ayrılabilir.

Nüfus kayıt hataları ve tapu kayıt hataları tespit edilir.

Nüfus kayıtları hatalı olan ya da tapu kayıtlarında kim olduğu bilinmeyen şahısların çıktığı ada parseller uzun yıllar sürer. Avukat bu tür davaları farklı bir dosayaya aktarır ve uzun vadeli bir dava planı çıkarır. Tapu nifus kayıtlarında hatalı eksik görünen bu kişilerin kim olduklarının tespit edilmesi için açılacak davalar ayrı bir dava olacak başka mahkemede görülecektir. Avukat bu dosyaları da takip eder. Ancak açılacak ek davalar süreci uzatacaktır.

Sıra cetveli planı çıkartılır.

Taşınmazlardan hızlıca satılması muhtemel değerli ve tapu kaydı sorunsuz olanlar avukat tarafından tespit edilir. Öncelikle bu ada parsel taşınmazların satışı için davaları açılır. Bu taşınmazların satışından gelecek para ile uzun vadeli karışık ve uzun sürecek taşınmazların satımı için ayrıca plan yapılır.

İyi avukat tüm taşınmazlar için tek dava açmaz, tapuda araştırma yaparak önce iyi para getirecek taşınmazlar için strateji planlar.

Veraset ilamı nasıl alınır rehberi için tıkla.

Nasıl online avukatlık hizmeti veriyoruz ? Bulut ofis sitemi nedir ?

ÖRNEK DİLEKÇE İZALE-İ ŞUYU ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ

ADANA NÖBETÇİ SULH HUKUK MAHKEMESİ’NE

DAVACI : (Adı Soyadı) (TC Kimlik No) (Adres)

VEKİLİ : Av. (Adı Soyadı) (Adres)

DAVALILAR : (Davacı dışında kalan diğer paydaşların adı soyadı, TC kimlik no ve adresleri)

KONU : (Davaya konu olan taşınmaz veya taşınır malın açıklaması) üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesi talebimizden ibarettir.

AÇIKLAMALAR :

1- Davacı ile davalılar arasında (davaya konu olan taşınmaz veya taşınır malın nasıl ortak mülkiyete geçtiğinin açıklanması) nedeniyle ortak mülkiyet söz konusudur. İlgili mal tapuda (paylı veya el birliği) mülkiyet şeklinde kayıtlıdır.

2- Davacı, ortaklığın devam ettirilmesini istememekte ve malın satışını talep etmektedir. Ancak davalılar ile anlaşma sağlanamamıştır. Ayrıca malın payları oranında aynen taksimi de mümkün değildir.

3- Bu nedenle davacının ortaklığı sona erdirme hakkını kullanarak malın satışını isteme zorunluluğu doğmuştur.

HUKUKİ NEDENLER : TMK md. 697-701, HMK ve ilgili mevzuat.

HUKUKİ DELİLLER : Tapu kaydı, keşif, bilirkişi incelemesi, tanık beyanları ve sair yasal deliller.

SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle;

• (Davaya konu olan taşınmaz veya taşınır malın açıklaması) üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine,
• Satış bedelinin payları oranında davacı ve davalılara ödenmesine,
• Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine,

Karar verilmesini saygılarımızla talep ederiz. (Tarih)

Davacı (Adı Soyadı) Vekili Av. (Adı Soyadı)