Adli Sicil Nedir?
Adli sicil, bir kişi hakkında verilmiş kesin mahkeme kararlarının saklandığı bir kayıttır. Bu kayıtta sadece kesinleşmiş kararlar bulunur. Yani mahkemenin devam ettiği durumlar bu kayda dahil edilmez.
Örnek: Ahmet, bir suçla ilgili mahkemeye çıkarıldı. Bu dava hâlâ devam ediyorsa, Ahmet’in adli sicilinde herhangi bir bilgi olmaz. Fakat mahkeme sonuçlandığında ve Ahmet suçlu bulunduysa, bu bilgi adli sicile eklenir.
Adli Sicil Kaydında Hangi Bilgiler Bulunur?
Bir kişi hakkında verilen tüm ceza ve güvenlik tedbirleri adli sicil kaydına eklenir. Önemli olan, kararın nerede verildiği değil, kesin olup olmadığıdır.
Örnek: Mehmet, Fransa’da bir suçtan dolayı mahkemeye çıkarıldı ve suçlu bulundu. Bu kesin karar, Mehmet’in Türkiye’deki adli sicil kaydına da eklenir.
Tüm bu bilgileri Adalet Bakanlığına bağlı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü saklar. Yani bir kişinin adli sicil bilgisi bu kurumdan öğrenilebilir. Aynı zamanda E- Devlet üzerinden sorgu da mümkün hale gelmiştir.
Adli Sicil Kayıtlarına Nasıl Ulaşılır?
Vatandaşların adli sicil kayıtlarını öğrenmek için iki temel yöntemi bulunmaktadır:
- Adliyelerdeki Adli Sicil Müdürlükleri: Vatandaşlar, bulundukları şehirdeki adliyelerin Adli Sicil Müdürlüklerine şahsen başvurarak adli sicil kayıtlarını inceleyebilirler.
- e-Devlet Üzerinden: Adli sicil kayıtlarına online olarak erişmek isteyen vatandaşlar, e-Devlet platformunu kullanabilirler. Bu platform üzerinden giriş yaparak adli sicil bilgilerine hızlıca ulaşabilirler.
Hangi Kayıtlar Adli Sicil Kaydında Görünür?
Aşağıda tablolar halinde saydığımız kararlardan birine muhatap olduysanız sicil kaydında görünecektir.
5352 Sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 4. Maddesi – Hapis Cezaları İle İlgili Durumlar
Sıra No | Hapis Cezası İle İlgili Karar/Durum |
---|---|
1 | Hapis cezasına mahkûmiyet kararı |
2 | Koşullu salıverilme kararı |
3 | Koşullu salıverilmede denetim süresinin uzatılmasına ilişkin karar |
4 | Koşullu salıverilme kararının geri alınmasına dair karar |
5 | Hapis cezasının infazının tamamlandığı hususu |
5352 Sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 4. Maddesi – Hapis Cezasının Erteleme Durumları
Sıra No | Hapis Cezasının Erteleme İle İlgili Karar/Durum |
---|---|
1 | Denetim süresi |
2 | Denetim süresinin yükümlülüklere uygun veya iyi halli olarak geçirilmesi dolayısıyla cezanın infaz edilmiş sayıldığı hususu |
3 | Ertilen hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine ilişkin karar |
5352 Sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 4. Maddesi – Adli Para Cezası İle İlgili Karar/Durumlar
Sıra No | Adli Para Cezası İle İlgili Karar/Durum |
---|---|
1 | Adli para cezasına ilişkin mahkûmiyet hükmü |
2 | Adli para cezasının ödenmek suretiyle infaz edildiği hususu |
3 | Adli para cezasının tazyik hapsi suretiyle kısmen veya tamamen infaz edildiği hususu |
4 | Adli para cezasının tazyik hapsinden sonra kalan kısmının ödenmek suretiyle infaz edildiği hususu |
5352 Sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 4. Maddesi – Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırıma Mahkûmiyet İle İlgili Karar/Durumlar
Sıra No | Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırım İle İlgili Karar/Durum |
---|---|
1 | Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırım olarak, adli para cezasına mahkûmiyet veya güvenlik tedbiri uygulanması hükmü |
2 | Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırım olarak hükmedilen güvenlik tedbirinin gereklerinin yerine getirilmemesi dolayısıyla hapis cezasının infazı |
3 | Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırım olarak hükmedilen güvenlik tedbirinin değiştirilmesine ilişkin karar |
5352 Sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 4. Maddesi – Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma İle İlgili Karar/Durumlar
Sıra No | Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma İle İlgili Karar/Durum |
---|---|
1 | Kasten işlenen bir suç nedeniyle hapis cezasına mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak yoksun kalınan haklara cezanın ertelenmesi dolayısıyla getirilen istisnaya ilişkin karar |
2 | Mahkûmiyet hükmüyle bağlantılı olarak verilen, belli bir hak ve yetkinin kullanılmasının veya belli bir meslek veya sanatın icrasının yasaklanmasına ya da sürücü belgesinin geri alınmasına ilişkin karar |
5352 Sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 4. Maddesi – Farklı Suç ve Durumlarla İlgili Durumlar
Sıra No | Suç ve Durumlarla İlgili Karar/Durum |
---|---|
f | Türk vatandaşı hakkında yabancı mahkemeden verilmiş ve kesinleşmiş olan mahkûmiyet kararının Türk hukuku bakımından doğurduğu hak yoksunluklarına ilişkin olarak Cumhuriyet savcısının istemi üzerine mahkemece verilen karar |
g | Ceza mahkûmiyetini bütün sonuçlarıyla ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme veya etkin pişmanlık dolayısıyla verilen karar |
h | Ceza zaman aşımının dolduğunun tespitine ilişkin karar |
i | Genel veya özel affa ilişkin kanun; özel affa ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararı |
j | Askerî Ceza Kanununa göre verilmiş mahkûmiyet kararlarındaki ferî cezalar |
k | Akıl hastalığı nedeniyle hükmedilen güvenlik tedbirlerine ilişkin kararlar |
Hangi suçlar adli sicile işlenmez?
Sıra | Suç ve Karar Tipi |
---|---|
1 | Disiplin suçlarına ilişkin mahkûmiyet hükümleri |
2 | Sırf askerî suçlara ilişkin mahkûmiyet hükümleri |
3 | Disiplin veya tazyik hapsine ilişkin kararlar |
4 | İdarî para cezasına ilişkin kararlar |
HAGB Kararının Adli Sicile Etkisi
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, kısacası HAGB, belirli şartlar altında uygulanan bir hukuki işlemdir. Bu karar, bireyin belirli bir süre zarfında belirtilen şartlara uyması halinde adli sicile işlenmemekte, dolayısıyla bireyin gelecekteki yaşamını olumsuz etkilememektedir. İşte bu süreç hakkında kısa ve öz bilgiler:
- HAGB Kararı: Mahkeme, bireye belirli şartlarla HAGB kararı verebilir. Eğer bu şartlar yerine getirilirse, bu karar adli sicile işlenmez.
- Geçici Kayıt: HAGB kararının verilmesiyle şartların tamamlanması arasındaki süre zarfında, bu bilgiler ayrı bir kütüğe, yani geçici bir kayıta alınır. Bu kayıt, normal adli sicilden bağımsızdır.
- Özel İstek Durumu: Geçici kütükteki bu bilgilere, sadece ilgili dosyanın hakimi ve savcısı erişebilir. Ancak bu bilgilere erişim, sadece özel durumlarda ve talep üzerine mümkündür.
- Şartların Yerine Getirilmemesi: Eğer belirlenen süre içinde mahkeme tarafından verilen şartlar yerine getirilmezse, bu sefer HAGB kararı adli sicile işlenir ve bireyin adli sicil kaydında görünür hale gelir.
Bu bilgiler ışığında, HAGB’nin bir şansa işaret ettiğini söyleyebiliriz. Verilen şartlara uyulduğunda, bireyin adli sicil kaydı temiz kalır. Ancak şartlara uyulmadığında bu fırsat kaybedilir ve adli sicile işlenir.
Uzlaştırmaya Tabi Suçların Etkisi
İşlenen bir suç uzlaştırmaya tabi ise ve taraflar uzmanlaşmış ise artık yargılama yapılmayacaktır. Yapılmayan bir yargılama sonucu verilmiş bir ceza da olamayacağından adli sicil kaydına kayıt düşülmez.
Adli Sicil Kaydı Nasıl Sildirilir?
Adli sicil kaydının silinmesi için bazı şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu süreci basit ve anlaşılır bir şekilde şu adımlarda özetleyebiliriz:
- Belgelerin Toplanması: İlk olarak, adli sicil kaydınızın silinmesini istiyorsanız, bunun için gereken belge ve bilgileri hazırlamanız gerekir. Örneğin:
- Eğer hapis cezası aldıysanız, cezanızın tamamlandığına dair belge.
- Para cezasına çarptırıldıysanız, bu cezanın ödendiğine dair belge.
- Eğer hapis cezanız ertelendiyse, bu erteleme süresinin sona erdiğine dair belge.
- Dilekçe Hazırlama: Adli sicil kaydınızın silinmesini talep eden resmi bir dilekçe hazırlamanız gerekmektedir. Bu dilekçede adınız, soyadınız, T.C. kimlik numaranız ve sicil kaydınızın neden silinmesini istediğinizle ilgili bilgileri detaylıca belirtmelisiniz. E devlet üzerinden de silme talebinizi gönderebilirsiniz.
- Başvuru: Belgeleriniz ve dilekçeniz hazır olduktan sonra, bu belgelerle birlikte Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne başvuruda bulunabilirsiniz. Bu başvuruyu bizzat şahsen yapabileceğiniz gibi, süreci kolaylaştırmak adına bir avukat aracılığıyla da gerçekleştirebilirsiniz.
Adli Sicil Kaydı ve Adli Arşiv Kaydı Arasındaki Farklar
Adli sicil kaydı, bireyin işlediği suçlarla ilgili bilgileri içeren resmi bir kayıttır. Ancak bu kayıttaki bilgilerin silinmesi, bu bilgilerin tamamen yok olacağı anlamına gelmez. Adli sicil kaydı silindiğinde, bu bilgiler otomatik olarak adli arşiv kaydına aktarılır.
Adli sicil kaydı, genellikle özel sektör iş başvurularında, burs başvurularında ya da bazı sosyal haklardan yararlanma durumlarında talep edilir. Bu sebeple, özel sektörde bir işte çalışmayı planlıyorsanız veya burs başvurusu yapmayı düşünüyorsanız, adli sicil kaydınızın temiz olması yeterlidir.
Fakat, kamuda bir işe başvuru yapmak istediğinizde durum biraz daha farklıdır. Kamu sektöründe bir pozisyona başvururken, sadece adli sicil kaydınızın temiz olması yeterli olmayabilir. Bu durumda, adli arşiv kaydınız da incelenebilir. Bu nedenle, kamu sektöründe bir kariyer hedefliyorsanız, sadece adli sicil kaydınızın değil, aynı zamanda adli arşiv kaydınızın da temiz olması gerekmektedir.
Adli Sicil Arşiv Kaydının Silinmesinin Koşulları
Durum | Açıklama |
---|---|
İlgilinin ölümü üzerine | Arşiv kayıtları tamamen silinir. |
Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla | Kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren 15 yıl geçmesiyle silinir. |
Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla | Kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren 30 yıl geçmesiyle silinir. |
Diğer mahkûmiyetler | Kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren 5 yıl geçmesiyle silinir. |
Fiilin kanunla suç olmaktan çıkarılması | Bu suçtan mahkûmiyete ilişkin adlî sicil ve arşiv kayıtları talep aranmaksızın tamamen silinir. |
Kanun yararına bozma veya yargılamanın yenilenmesi sonucu | Önceki mahkûmiyet kararına ilişkin adlî sicil ve arşiv kaydı tamamen silinir. |