Vasiyetin iptali/miras sözleşmesinin iptali

Ölüme bağlı tasarrufların iptali/ irade sakatlığı nedeniyle iptal davaları

Bazı hukuki işlemler, kendiliğinden batıl/butlan/yok/hükümsüz olur. İşlem yapan kişinin ayırt etme gücünden yoksun olması, işlemin şekil şartlarına uyulmadan yapılması, ahlak ve adaba aykırı olması hükümsüzlüğe örnektir.

Bazı ölüme bağlı tasarruflar ise ileri sürülmesi, talep edilmesi halinde hükümsüz olacaktır. Hata,hile, korkutma durumlarında irade sakatlığı ortadan kalktıktan sonra kanunda gösterilen sürede dava açmaz ise işlem geçerli hale gelecektir.

Bazı ölüme bağlı tasarruflar kendiliğinden geçersiz sayılmamakta, mirasçıların dava açması ve mahkemece geçersiz olduğunun tespiti gereklidir. İşlemler kendiliğinden geçersiz sayılmaz, ölenin son arzuları iptal edilene kadar geçerli kabul edilir.

Tasarrufun bazı hükümleri aykırılık teşkil ediyorsa, kısmi olarak maddelerinin de iptali mümkündür.

Birden çok vasiyetname varsa, iptal edilenin yerine önceki vasiyetname geçerlilik kazanır.

İptal edilen tasarruf sadece iptal davası açılan davacı ve davalılar bakımından sonuç doğurur. Diğer mirasçılar için iptal hüküm ifade etmez. Kamu yararı düşüncesi ile işlemin herkes için geçersiz sayılması burada görülmez. Aleyhine iptal davası açılmamış kişiler tasarruflardan faydalanmaya devam eder.

İptal davası açılması gereken işlemler ile yok hükmünde olup ölü doğan işlemler şeklinde ayrım yapabiliriz.

İptal sebepleri

İptal sebepleri TMK 557 maddesinde dört grupta toplanmıştır.

İptal davası

I. Sebepleri

Aşağıdaki sebeplerle ölüme bağlı bir tasarrufun iptali için dava açılabilir:

1. Tasarruf mirasbırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa,

2. Tasarruf yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa,

3. Tasarrufun içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka veya ahlaka aykırı ise,

4. Tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa.

Bir konuda dava açıp yasal hakkın kullanılması ihtarı hukuka uygun bir tehdittir. Hukuka uygun bir fiil de cebir, tehdit kapsamında değerlendirilebilir. Borçlar Kanunu’na göre tehdidin fesih sebebi olması için hukuka aykırı olması gereği ölüme bağlı tasarruflarda uygulanmaz. Hukuka uygun da olsa her tür tehdit vasiyetçinin iradesine etki ettiği surette iptal sebebidir.

Bir kişinin heyecanlı, korkak, panik bir yapıda bulunması, basit bir iddiayı tehdit olarak kabul edip, ölüme bağlı tasarruf yaparsa, şahsın kişisel özelliklerine göre inceleme yapılacak, şahsı etkileyecek düzeyde ise iptale konu olabilecektir.

Hata,hile, tehdide uğrayan vasiyetçi etkinin ortadan kalkmasından itibaren 1 sene içinde iptal davası açmazsa tasarrufu kabul etmiş sayılır ve tasarruf geçerli hale gelir. Böyle bir durumda mirasçılar da iptal davası açamazlar.

Muvazaa ile vasiyetname düzenlenebilir mi?

Vasiyetnamelerde muvazaa olmaz. Vasiyetname tek taraflı bir işlemdir. Muvazaa miras sözleşmesinde olabilir. Taraflar gerçek iradelerinin haricinde başka bir niyeti kendi aralarında kararlaştırabilirler. Muvazaa ile yapılan sözleşmelerin iptali talep edilemez. Muvazaalı sözleşmeler batıl/hükümsüz olduğundan herhangi bir süre sınırı olmaksızın ileri sürülebilir.

İptal davasını kim ne zaman açar?

İptal davası murisin ölümünden sonra açılabilir. Mirasbırakan hayattayken kendisi bizzat bu tasarrufu zaten iptal edebilir.

İptal davasını, mirasçılar, lehine mal vasiyeti yapılan ilgililer açabilir.

Alacaklılar iptal davası açabilir mi?

Muris veya mirasçıların alacaklı ve borçluları iptal davası açma hakkına sahip değildir. Vasiyeti yerine getirme görevlisi de iptal davası açamaz.

Yetkili ve görevli mahkeme neresidir?

Mirasbırakanın son ikametgahındaki asliye hukuk mahkemesi görevli ve yetkilidir.

İptal davası kime karşı açılır?

İptal davası, iptale konu tasarruf ile menfaat elde eden kişilere karşı açılır.

Hak düşürücü süreler nelerdir?

TMK559’da gösterilen süreler içerisinde davanın açılması gerekir.

TMK 559 Hak düşürücü süreler

İptal davası açma hakkı, davacının tasarrufu, iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın geçmesi tarihinin üzerinden, iyiniyetli davalılara karşı on yıl, iyiniyetli olmayan davalılara karşı yirmi yıl geçmekle düşer.

Hükümsüzlük, def’i yoluyla her zaman ileri sürülebilir.

Vasiyetin açılması nedir? Mirasın açılması ile farkı nedir?

Miras genel olarak, mirasbırakanın ölümü ile açılır. Vasiyetin açılması, sulh hakiminin ilgilileri davet ederek onların önünde vasiyetnameyi açması içindekileri onlara okumasıdır. İlgililerin vasiyetname içeriğini öğrendiği tarihten itibaren 1 yıllık süresi başlar.

Vasiyetname mahkemeye tevdi edilmezse, açılması meydana gelmeyeceğinden süre de işlemeyecektir.

Ortak vasiyetname geçerli midir?

Hukukumuza göre ortak vasiyetname geçersizdir. Karı ve kocanın birlikte vasiyetname yaparak kim önce ölürse tüm malların diğerine kalacağı şeklinde sözleşme yapmaları geçersiz sayılır. Vasiyetname tek taraflı bir hukuki işlemdir. Taraflar beraber sözleşme yapmak istiyorlarsa miras sözleşmesi düzenlemeleri gerekir.

Doktrinde ortak vaziyetname şekil bozukluğu olarak kabul edilmekte, iptal davası açılması gerektiği sonucu çıkarılmaktadır.

Ölüme bağlı tasarrufun kendiliğinden hükümsüz olduğu haller

Bazı hallerde tasarrufun iptali talep ve dava olunamaz. Zaten kendiliğinden hükümsüzdür. Bu durumlarda mahekemden tasarrufun kendiliğinden hükümsüz olduğunun tespiti talep edilir.

İşlem hükümsüz olduğundan, tespiti de herhangi bir süreye tabidir. Resen yani kendiliğinden mahkeme tarafından göz önüne alınır.

  • Vasiyetçinin vasiyetten dönmesi
  • Vasiyetnamenin kaybolması ve metnin tespitinin mümkün olmaması
  • Miras sözleşmesinin taraflar hayattayken kanundaki sebeplerle feshi
  • Boşanma (TMK 181 Boşanan eşler, bu sıfatla birbirlerinin yasal mirasçısı olamazlar ve boşanmadan önce yapılmış olan ölüme bağlı tasarruflarla kendilerine sağlanan hakları, aksi tasarruftan anlaşılmadıkça, kaybederler.)
  • Mirastan yoksunluk TMK 578
  • Vekaleten mirasçı atanması

örnek olarak gösterilebilir.

Related Posts

blank

İkinci El Telefon Alım Satımı Sözleşme ve Önemli Noktalar

Türkiye’de İkinci El Telefon Satışında Sözleşme Yapma Gerekliliği ve IMEI Sorgulamanın Önemi Türkiye’de ikinci el telefon satışı gerçekleştiren bireylerin, işlem sırasında bir satış sözleşmesi düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak, bu tip bir sözleşme düzenlemek hem satıcı hem de alıcı için hukuki...
blank

Kasım Ayı Kira Artış Oranı %62,02 Dikkat

Kasım Ayı Kira Artış Oranı ve Yenileme Döneminde Dikkat Edilmesi Gerekenler Kasım 2024 için Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan yıllık enflasyon oranı %62,02 olarak belirlenmiştir. Bu oran, yenileme döneminde olan kiracılar ve mülk sahipleri için önemli bir üst sınırı...
blank

Sıfır Aracım Boyalı Çıktı Ne Yapabilirim?

Sıfır Kilometre Araç Aldınız, Boyası mı Attı? Haklarınızı Biliyor musunuz? Sıfır kilometre bir araç aldığınızda doğal olarak kusursuz, sorunsuz bir deneyim beklersiniz. Ancak bazen işlerin yolunda gitmediği olur. Eğer aldığınız aracın boyası dökülüyor, vernik atıyor veya daha önce boyandığını fark...
blank

Ayıplı Araç Değişimi Para İadesi Araç İadesi Davası

Ayıplı Araç Davası Ayıplı Mal Nedir? Ayıplı mal, tüketicinin satın aldığı ürün veya hizmetin, beklenen faydayı sağlayamaması veya kullanım amacına uygun olmaması durumunda ortaya çıkar. Bu gibi durumlarda tüketiciye değişim, iade veya bedel indirimi talep etme hakkı doğar. İkinci El...
blank

Olaylı Kiracı Nasıl Tahliye Edilir?

Kiralananın Fena Kullanımı ve Tahliye Hakkı Kira sözleşmeleri, hem kiraya verenin hem de kiracının belirli yükümlülükler taşıdığı bir ilişkiyi düzenler. Bu yükümlülüklere aykırı davranılması durumunda, kiraya verenin bazı hakları doğar. Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 316. maddesi bu konuda önemli hükümler...
blank

Köfteden Domuz Eti Çıkması Hangi Suçu Oluşturur?

Domuz Eti Suç Mudur? Türkiye genelinde ünlü bir köfteci zincirinde domuz etine rastlanması, sadece hukuki bir sorun değil, aynı zamanda halk sağlığı açısından ciddi bir tehlikedir. TCK Madde 185, zehirli madde katma suçunu düzenleyerek, besinlere herhangi bir tehlikeli maddenin eklenmesi...
blank

Maaşı SGK’ya Düşük Gösterilen İşçinin Fesih Hakkı

İşçinin Prim Hakkının Yenmesi ve Haklı Sebeple İş Akdini Feshi: Prim Kutsaldır Dokunma Çalışma hayatı, işçinin emeğinin tam karşılığını alması üzerine kuruludur. Bu karşılık yalnızca maaşla sınırlı kalmaz. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından işçi adına yatırılan primler, işçinin geleceğini garanti altına...
blank

Kötü Muamele ve İdare Aleyhine Manevi Tazminat

İdare Aleyhine Maddi ve Manevi Tazminat Davası Açılabilir Her ne kadar ülkemizde kaçak göçmenlerin varlığına karşı olumsuz bir bakış açısı hâkim olsa da, bu bireyler sınırlarımızı aştıktan sonra evrensel insan hakları çerçevesinde korunmayı hak ederler. İnsan onuru, coğrafi sınırlara hapsedilemeyecek...
blank

Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Reklam Yasağı ve Hukuka Aykırılıklar

Yönetmeliğe Karşı İptal Davası Açtık Değerli Meslektaşlarım ve Kamuoyuna, Bir milletin vicdanı olan avukatlar, yalnızca hukuku temsil etmezler; aynı zamanda adaletin sesi, halkın bilinci olurlar. Avukat, toplumun aydınlatıcısı, hak arayanın yol göstericisidir. Bu kutsal görevi yerine getirirken, dolandırıcılık gibi toplumsal...
blank

Vekaletname Vekalet Çıkartamayan Yabancının Hakları

Karar İncelemesi Bu kararın hukuki analizine başlamadan önce temel unsurları belirlemek önemli. Karar, bir Suriye vatandaşı olan davacının idari gözetim altında tutulmasının hukuka aykırılığına yönelik iddiaları ve davanın esasına girmeden verilen usuli bir kararın değerlendirilmesiyle ilgilidir. Kararın özü, idare mahkemesinin...
blank

Postacının Usulsüz Tebligatında Bakılacak Noktalar

Tebligat Süreci ve İlgili Mevzuatın Anlaşılması Tebligat, bir hukuki işlemin ya da belgenin muhatabına yasal yollarla ulaştırılmasıdır. Hukukun işleyişi açısından büyük bir öneme sahiptir, çünkü kişinin kendisine yapılan bildirimleri öğrenmesiyle süreç başlar. Tebligat işlemleri, adaletin tecelli etmesi için belirlenen sıkı...
blank

Yönetmelik İptali Davası

İdarenin Düzenleyici İşlemleri ve İptal Davaları İdarenin düzenleyici işlemleri, kamu yönetiminin tek taraflı olarak gerçekleştirdiği eylemler arasında yer almakta ve Anayasa’nın 125. maddesi gereğince yargısal denetime tabi tutulmaktadır. İdarenin düzenleyici işlemi, devletin çeşitli kamu kurumları tarafından belirli bir konuyu düzenlemek...
blank

Tanık Dinletmekten Vazgeçebilir Miyim?

Tanık Delilinden Vazgeçme Nasıl Olur? Yargılamalarda delillerin sunulması ve tanıkların dinlenmesi, davanın sonucunu etkileyen kritik adımlardır. Ancak bazen taraflar, delillerin yeterli olduğunu düşündüklerinde veya yargılamanın gereksiz yere uzamasını önlemek için tanık dinlemekten vazgeçebilirler. Bu durumda, hem tarafların hem de hakimin...
blank

İran’da Hristiyanların Yaşadığı Zulüm ve Baskı

İran’da Hristiyanlara Yönelik Sistematik Zulüm ve Uluslararası Hukukun İhlali İran, dini özgürlüklerin anayasal güvence altında olduğunu iddia eden bir ülkedir. Ancak, son yıllarda İran’da Hristiyanlara yönelik uygulanan baskılar, bu iddiaların ne kadar temelsiz olduğunu göstermektedir. Özellikle Hristiyanlık inancına dönen İranlı...
blank

Uzun Süren Davada Eriyen Alacak ve AYM Zübeyde Tarar Kararı

Enflasyonda Eriyen Alacağın Faturası Vatandaşa Yüklenemez Zübeyde Tatar başvurusunda Anayasa Mahkemesi, kamulaştırma sürecinde taşınmaz sahibine ödenen bedelin enflasyon karşısında reel değerini yitirmesi nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiğini tespit etmiş ve kamulaştırma bedelinin ekonomik gerçekler doğrultusunda korunması gerektiğine vurgu yapmıştır. Enflasyon...

Yorum Bırakın

Recent Articles

blank
Kasım 5, 2024
Kasım Ayı Kira Artış Oranı %62,02 Dikkat
blank
Ekim 22, 2024
Sıfır Aracım Boyalı Çıktı Ne Yapabilirim?
blank
Ekim 22, 2024
Ayıplı Araç Değişimi Para İadesi Araç İadesi Davası
blank
Ekim 16, 2024
Olaylı Kiracı Nasıl Tahliye Edilir?
blank
Ekim 10, 2024
Köfteden Domuz Eti Çıkması Hangi Suçu Oluşturur?
blank
Ekim 3, 2024
Maaşı SGK’ya Düşük Gösterilen İşçinin Fesih Hakkı
blank
Ekim 3, 2024
Kötü Muamele ve İdare Aleyhine Manevi Tazminat
blank
Ekim 3, 2024
Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Reklam Yasağı ve Hukuka Aykırılıklar
blank
Ekim 2, 2024
Vekaletname Vekalet Çıkartamayan Yabancının Hakları
blank
Ekim 1, 2024
Postacının Usulsüz Tebligatında Bakılacak Noktalar
blank
Eylül 27, 2024
Yönetmelik İptali Davası
blank
Eylül 21, 2024
Tanık Dinletmekten Vazgeçebilir Miyim?
blank
Eylül 21, 2024
İran’da Hristiyanların Yaşadığı Zulüm ve Baskı
blank
Eylül 21, 2024
Uzun Süren Davada Eriyen Alacak ve AYM Zübeyde Tarar Kararı
blank
Eylül 3, 2024
Trafik Kazası Sonrası Arayan Çantacıların Dolandırıcılık Tuzağı
× Avukata Sor