Menfi tespit davalarında zorunlu arabuluculuk şart değildir.

11. Hukuk Dairesi 2020/4396 E. , 2021/3198 K.”İçtihat Metni”MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 21. HUKUK DAİRESİTaraflar arasında görülen davada Kırşehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 29.03.2019 tarih ve 2019/96 E. – 2019/166 K. sayılı kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi’nce verilen 19.09.2019 tarih ve 2019/851 E- 2019/1045 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, bazı noksanlıkların ikmali için mahalline gönderilen dosyanın eksikliklerin giderilmesinden sonra gönderildiği anlaşılmakla, 6100 sayılı Kanun’un 369. maddesi gereğince miktar veya değer söz konusu olmaksızın duruşmalı olarak incelenmesi gereken dava ve işlerin dışında bulunduğundan duruşma isteğinin reddiyledava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:Davacı vekili, davalı banka şubesinde 2010 yılında Genel Tarımsal Kredi Sözleşmesine kefil olarak imza attığını, söz konusu kredi sözleşmesine ilişkin imzası bulunan dosya kapatıldığı halde, imzasının, beyanının ve kabulünün bulunmayan başka bir dönemsel Genel Tarımsal Kredi Sözleşmesine ilişkin kendisinin yükümlülüklerini devam ettirdiğini ve kefil gösterdiğini tespit ettiğini, belirterek icra dosyasında borcunun olmadığının tespitine, kendisinden haksız yere tahsil edilen paranın yasal faizi ile tarafına ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı vekili, davanın reddine, % 40 kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece yapılan yargılamaya göre, bankacılık işlemi niteliğindeki tarımsal kredi sözleşmesinden kaynaklı alacağın tahsiline yönelik yapılan ilamsız icra takibinin dayanağı olan tarımsal kredi sözleşmesinde davacının kefilliğinin bulunmamasına dayalı olarak menfi tespit davası açıldığı, Tarımsal Kredi Sözleşmesi’ne dayalı davalar TTK’nın 4/1-f maddesi kapsamında mutlak ticari dava niteliği bulunduğundan görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesi olduğu, yargı çevresinde münferit yargılama yapan ticaret mahkemesi bulunmadığından davaya Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla bakıldığı, diğer yandan eldeki davanın 6102 sayılı TTK’nun 5/A maddesi kapsamında dava şartı arabuluculuğa tabi davalardan olduğunun anlaşıldığı, davacının dava açmadan önce arabuluculuğa başvurmadığı, davada davacının dava açmadan önce 6102 sayılı TTK’nın 5/A maddesi kapsamında dava şartı arabulucuya başvurmadan dava açtığının anlaşıldığı gerekçesiyle, davanın dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine, davaya esastan karar verilmediğinden davalının kötüniyet tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.Karara karşı taraf vekillerince istinaf talebinde bulunulmuştur.Bölge adliye mahkemesince, davacı, dava açmadan önce arabuluculuğa başvurduğuna dair beyanda bulunmadığı gibi dosya içerisinde de arabuluculağa başvuruya (ve sona ermesine) ilişkin belge de bulunmadığı, bu durumda 6325 sayılı yasanın 18/A-2 maddesine göre davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesinde yasaya aykırı bir hal söz konusu olmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.Bir ticari davanın açılmasından önce arabulucuya başvurulmuş olmasının dava şartı olabilmesi bazı koşulların gerçekleşmesine bağlıdır. Buna göre; (a) Öncelikle konusu, bir miktar paranın ödenmesi olmalı, (b) Sonra dava konusu olan bir miktar paranın ödenmesi için yapılan talep, bir alacak veya tazminat talebi olarak ileri sürülmelidir. Bu koşulların bulunması halinde dava açılmasından önce arabulucuya başvurulmuş olması, dava şartı olacaktır. Bu koşulların gerçekleşmediği ticari davalarda davanın açılmasından önce arabulucuya başvurulmuş olması, dava şartı olarak kabul edilmeyecektir.Kanun maddesinin metni ve gerekçesi bu kadar açık ve net olup zorlamayla da olsa genişletici bir yorum yapılmasına elverişli değildir. Zaten ileri ve özgürlükçü hukuk düzenlerinde zorunlu ve emredici kuralların dar yorumlanması esastır. Menfi tespit davalarının ticari bir dava olduğu için TTK’nun 5/A maddesi kapsamına alınması ve böyle bir davayı açmak isteyen kişinin önce arabulucuya başvurmaya zorlanması, kanuna aykırı olduğu gibi sayısız hukuki sakıncalara da neden olacaktır. Bu itibarla kanun hükmünde öngörülen açık ifadelere rağmen dava şartı arabuluculuğun uygulama alanının genişletilmesi doğru değildir.HMK’nın 106. maddesinde düzenlenen tespit davasının özel bir şekli olan menfi tespit davası, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat davası olarak nitelendirilemez. Bu dava sonucunda, borçlunun borçlu olmadığının anlaşılması halinde borçlu olunmayan kısım belirtilmek suretiyle olumsuz tespit hükmü kurulmaktadır. Menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştüğü hâllerde dahi olumsuz tespit hükmü kurulması gerekmektedir. Başka bir deyişle, menfi tespit davasının niteliği gereği verilen kararlarda, yalnızca davacının borçlu olup olmadığı belirlenmekte, borçlu olmadığı kısma ilişkin olumsuz tespit hükmü kurulmaktadır. Bu hüküm, herhangi bir alacağın tahsilini gerektirir nitelikte bir ilam olmadığından esasa yönelik olarak İİK’nın 32. maddesi uyarınca doğrudan ilamların icrası yolu ile takibe konulamaz. Oysa arabuluculuk sonucu verilen kararlar ilam hükmünde olup, cebri icra yoluna başvurulabilecek niteliktedir. Ancak menfi tespit davaları sonucunda verilen hükümler esasa yönelik olarak cebri icraya konu edilip infaz edilemeyeceğinden, ticari davalarda arabuluculuğa başvuruyu dava şartı olarak öngören madde hükmünün amaçsal yorumundan Yasa Koyucu’nun bilinçli olarak menfi tespit davalarını arabuluculuk dava şartına tabi tutmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece arabulucuya başvurulmadığından davanın dava şartı yokluğundan reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalının temyiz isteminin kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA, HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 01.04.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Related Posts

Depremde Kesilen GSM Şirketlerinin Tazminat Sorumluluğu

Deprem Sırasında GSM Hatları Kesildi Hakkımız Nedir? Depremler sırasında kesintisiz iletişim, arama kurtarma faaliyetlerinden afet yönetimine kadar pek çok süreçte hayati rol oynar. Türkiye’de elektronik haberleşme hizmetleri, 5809 Sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu ile düzenlenmektedir. Bu kanunun 12. maddesi, işletmecilerin yani...

BTK Şikayet Dilekçe Örneği Depremde Çekmeyen Şebeke

Neden Bu Dilekçeyi Paylaşıyoruz? 23 Nisan 2025’te İstanbul’da yaşanan deprem, sadece binaları değil iletişim altyapısını da yerle bir etmiştir. GSM operatörlerinin hizmet kusuru nedeniyle milyonlarca vatandaş, en kritik anda ne yakınlarına ulaşabilmiş ne de devletin yardım birimleriyle irtibat kurabilmiştir. Bu...

İşlenen Suçu Bildirmek Zorunda Mıyım? Suçu Bildirmeme Cezası

TCK 278: Suçu Bildirmeme Suçu Kapsamına Neler Girer? 1. Suçu Bildirmeme Suçu Nedir? Türk Ceza Kanunu m. 278 şu şekilde düzenlenmiştir: “İşlenmekte olan veya işlendiğini bildiği bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kişi hakkında altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına...

PTT Personelinden Kişisel Veri Sızdırılması E Devlet Şifreleri Çalındı

T.C. Kimlik Numaranız İzinsiz Kullanıldıysa Ne Yapmalısınız? “PTT çalışanı kimlik bilgilerimi başkalarıyla mı paylaştı?”, “KVKK’ya nasıl şikâyet edilir?”, “Veri ihlaline uğrayan kişi olarak haklarım neler?” 2025 Nisan ayında Türkiye genelinde birçok vatandaş, Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi (PTT) tarafından...

Nişanlısının Annesiyle Evlenmek Mümkün mü? Kayınvalideyle Evlenmek Yasak mı?

Gündemde sıkça yer bulan sıra dışı aile ilişkileri, hukuk sisteminin sınırlarını da yeniden gündeme getiriyor. “Kayınvalideyle evlenilir mi?” sorusu, özellikle şaşırtıcı örnekler üzerinden tartışılıyor. Peki gerçekten damat, kayınvalidesiyle evlenebilir mi? Ya da daha çarpıcı bir soru: Nişanlısının annesini hamile bırakan...

Hisseli taşınmaz açık artırmada nasıl yüksek fiyata satılır?

%10 hissesi olan ihaleye teminatsız girebilir mi? Hisseli yerler açık artırmada nasıl değerlendirilmeli? Hisseli taşınmazlar çoğu zaman değerinin altında el değiştirebiliyor. Hele ki açık artırmaya çıkmışsa ve hissedarlar sürece hâkim değilse, bu durum mülkün gerçek değerinden çok daha ucuza satılmasına...

Otel Odasında Gizli Kamera Buldum, Dava Açabilir Miyim?

Gizli kamera görüntü almamışsa bile dava açabilir miyim? Diyelim ki bir otelde kaldınız. Keyifli bir tatil, iş seyahati ya da kısa bir kaçamak… Ama odada bir şey dikkatinizi çekti. Duvardaki duman detektörü biraz garip. Saati kaldırınca içinden bir lens çıkıyor....

TA3MMS Çağrı İşareti Ne Anlama Geliyor?

TA3MMS Çağrı İşareti Ne Anlama Geliyor? Hangi bölgeyi ifade eder? Her harfin anlamı nedir? Fonetik kodlaması nedir? Telsiz dünyasına adım attığınızda elinize geçen ilk belge çoğu zaman bir çağrı işareti olur. İlk bakışta anlamsız gibi duran bu birkaç harf ve...

Müstecir Ne Demek?

Müstecir Ne Demek? “Müstecir”, Arapça kökenli bir kelime olup, hukuki bir terim olarak kullanılır ve anlamı şu şekildedir: Müstecir, kira sözleşmesinde kiracı olan kişiyi ifade eder.Yani, bir taşınır veya taşınmaz malı kiralayan, kullanan, karşılığında kira bedeli ödeyen kişiye müstecir denir....

Muvazzaf Askerlik Nedeniyle İşten Ayrılan İşçi Bedelli Askerlik Yaparsa Kıdem Tazminatı Alabilir mi?

Bedelli Askerlik Yapan İşçi Kıdem Tazminatına Hak Kazanır mı? Askerlik Sebebiyle İstifa Edip Sonradan Bedelli Yapan İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir mi? Bazı hukuki meseleler vardır ki, sadece kanun maddesiyle değil, hayatın olağan akışı ve insan onuruyla birlikte ele alınmalıdır. İşte...

Kurye ve Dilenciler Giremez Yazısı Yasal Mı?

Kurye Giremez Yazısı Yasal mı? Ayrımcılığa Uğrayan Kuryeler Ne Yapmalı? Günümüzde birçok apartman, site ya da iş yerinde “Kurye Giremez”, “Kaskla Girilmez”, hatta “Dilenciler ve Kuryeler Giremez” şeklinde ibarelere rastlamak mümkün. Ancak bu tür uygulamalar sadece insan onurunu zedelemekle kalmaz,...

Sahte Hukuk Bürosu Dolandırıcılarını İfşa Ettik İşte Dolandırıcıların Kullandıkları Yöntemler

Adliyeden Geldiklerini Söylüyorlar! Uzlaştırma Bürosu Adı Kullanılarak Yapılan Yeni Dolandırıcılık Yöntemi Geçmişte “savcıyım”, “komiserim”, “mahkeme kararı var” diyerek insanları korkutan dolandırıcılar, şimdi daha sofistike bir senaryoyla karşımızda. Üstelik bu sefer “hukuk bürosu”, “uzlaştırma bürosu” gibi kulağa gerçek gelen kurum adlarını...

Döviz veya Altın Karşılığı Sözleşme Yaparsak Ne Olur? Cezası Var MI?

TÜRK PARASININ KIYMETİNİ KORUMA AMAÇLI DÖVİZLE SÖZLEŞME YASAĞI Dayanak Kanun: 1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kanun Madde 1 – Türk parasının değerini korumak amacıyla kambiyo işlemleri ve kıymetli madenlerle ilgili düzenlemeler yapma yetkisi Cumhurbaşkanına aittir. Bu yetkiye dayanılarak...

Döviz veya Dövize Endeksli Olarak Yapılamayacak Sözleşmeler Listesi

1. Konut ve Çatılı İşyeri Satış Sözleşmeleri Türkiye’de yerleşik kişiler arasında, Konusu Türkiye’de yer alan gayrimenkuller, Gram altın, döviz veya dövize endeksli şekilde yapılamaz. 2. Konut ve Çatılı İşyeri Kiralama Sözleşmeleri Türkiye’de yerleşik kişiler arasında, Konusu Türkiye’de yer alan konut...

Kira Sözleşmesinde Kefil Olmak Ne Anlama Gelir? Kiracı Ödemezse Kefil Ne Kadar Sorumlu?

Kira Sözleşmesinde Kefil Olmak Ne Demek? Kiracı Ödemezse Kefil Ne Kadar Sorumlu?Kira sözleşmesine kefil oldum, şimdi ne olacak? Borcu ben mi ödeyeceğim?Kefil olarak kiracının borçlarından hangi durumda sorumlu olurum? Bir arkadaş, bir kardeş ya da bir akraba… Yakınlarımızdan biri bizden...

Yorum Bırakın

Recent Articles

Nisan 25, 2025
Depremde Kesilen GSM Şirketlerinin Tazminat Sorumluluğu
Nisan 25, 2025
BTK Şikayet Dilekçe Örneği Depremde Çekmeyen Şebeke
Nisan 23, 2025
İşlenen Suçu Bildirmek Zorunda Mıyım? Suçu Bildirmeme Cezası
Nisan 23, 2025
PTT Personelinden Kişisel Veri Sızdırılması E Devlet Şifreleri Çalındı
Nisan 21, 2025
Nişanlısının Annesiyle Evlenmek Mümkün mü? Kayınvalideyle Evlenmek Yasak mı?
Nisan 21, 2025
Hisseli taşınmaz açık artırmada nasıl yüksek fiyata satılır?
Nisan 16, 2025
Otel Odasında Gizli Kamera Buldum, Dava Açabilir Miyim?
Nisan 16, 2025
TA3MMS Çağrı İşareti Ne Anlama Geliyor?
Nisan 15, 2025
Müstecir Ne Demek?
Nisan 15, 2025
Muvazzaf Askerlik Nedeniyle İşten Ayrılan İşçi Bedelli Askerlik Yaparsa Kıdem Tazminatı Alabilir mi?
Nisan 14, 2025
Kurye ve Dilenciler Giremez Yazısı Yasal Mı?
Nisan 14, 2025
Sahte Hukuk Bürosu Dolandırıcılarını İfşa Ettik İşte Dolandırıcıların Kullandıkları Yöntemler
Nisan 11, 2025
Döviz veya Altın Karşılığı Sözleşme Yaparsak Ne Olur? Cezası Var MI?
Nisan 11, 2025
Döviz veya Dövize Endeksli Olarak Yapılamayacak Sözleşmeler Listesi
Nisan 9, 2025
Kira Sözleşmesinde Kefil Olmak Ne Anlama Gelir? Kiracı Ödemezse Kefil Ne Kadar Sorumlu?
× Avukata Sor