Basit onarım nedir ?
Tüketicinin sıfır aldığı eşyada basit onarım, tüketicinin satın aldığı üründe ortaya çıkan küçük arızaların onarımı için yapılan müdahaleyi ifade eder. Basit onarım, ürünün kullanımına devam etmesini sağlamak için gerekli olan düzeltmeleri içerir ve genellikle bir uzman tarafından yapılması gerekmez.
Örneğin, bir tüketicinin sıfır aldığı bir bilgisayarda klavye tuşlarından birinin çalışmadığını fark etmesi durumunda, basit bir onarım, bu tuşun değiştirilmesini veya tamir edilmesini içerebilir. Benzer şekilde, bir ev aletinde kırık bir kablo veya fiş değiştirilebilir veya bir mobilyada çatlak bir parça tamir edilebilir.
Basit onarımın amacı, tüketicinin ürünü kullanmaya devam edebilmesini sağlamak ve ürünün tamir için servise gönderilmesini gerektiren daha ciddi sorunlarla karşılaşmasını önlemektir. Ancak, bazı durumlarda, basit onarımın yeterli olmadığı durumlarda tüketici, ürünün tamir edilmesi veya değiştirilmesi için satıcının veya üreticinin yardımına başvurabilir.
Basit onarım durumunda tüketici hakları nelerdir ?
Bazı durumlarda satın alınan eşyada basit ayıplar olabilir ve bu ayıplar ufak bir tamiratlar giderilebilir. Eğer basit bir şekilde onarımla giderilebilecek, kullanımı etkilemeyecek, eşyada değer kaybı yaratmayacak düzeyde hafif kusur varsa onarımı kabul etmek gerekir. Eşyanın sıfırını talep etmek dürüstlük kuralına aykırı sayılır.
Basit onarım gerektiren ayıplarda değişim istenebilir mi ?
Aynı kural sıfır araçlarda da geçerlidir. Sıfır olarak alınan araçta turbo arızası çıkabilir, yağ pompası arızası çıkabilir, aracın beyninde çip yanabilir. Bu gibi durumlarda aracın sıfır olan yeni bir versiyonuyla değiştirilmesi istenemez. Aracın zaten basit bir şekilde parça değişerek ücretsiz onarımı mümkündür. Araçtaki yapılacak ücretsiz onarım araçta değer kaybına da yol açmayacağından, fırsattan istifade edilerek yeni bir araç talep etmek dürüstlük kuralına aykırı sayılmaktadır.
Ancak diğer bir ihtimalde örneğin sıfır bir aracın motorunun yanması durumunda, tüm elektrik aksamının ciddi hatalar vermesi ve onarımın aşırı maliyetli olması, aracın hasar kaydının şişmiş, servis işçilik faturası kaydı oluşması tüketicinin katlanmaması gereken bir zarar kalemidir. Böyle bir durumda kimse kronik arızalarıyla piyasaya sürülmüş, servisin ciddi onarım yaptığı bir aracı satın almak istemeyecektir. Katlanılamaz ve katlanılması beklenemez ayıplarda, tüketiciye aynı emsalde sıfır bir araç verilmeli değişim yapılmalıdır.
Aşağıda araç örneğinden verdiğimiz benzer bir emsal karar bulunmaktadır ancak aynı durumu teknolojik cihazlara da, mekanik cihazlara da, beyaz eşyalara da elektrikli ev aletlerine de uygulayabiliriz.
‘Antalya Bölge Adliye Mahkemesince, tüm dosya kapsamına göre; TBK’nın 227. maddesinde düzenlenen seçimlik haklarının kullanılmasında objektif iyiniyet kuralları gözetilmesi gerektiği, ürünün ayıpsız misli ile değişimi hakkaniyete aykırı olacağı durumlarda mahkeme tarafından takdir yetkisi kullanılarak ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım yönünde hüküm kurulması gerektiği, araçta değer kaybı olmaksızın parça değişimi suretiyle hasarın giderilebildiği durumlarda hakim tarafından hakkaniyet kuralları gereği ücretsiz onarım karar verilebileceği, bilirkişi raporundan davacının aracındaki arızanın gizli ayıp niteliğinde olduğu, turbonun değiştirilerek aracın arızasının giderilebileceği, turbo değişiminin araçta değer kaybına neden olmayacağının anlaşıldığı gerekçesiyle davalılar vekillerinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davacının aracındaki turbo arızasının davalılar tarafından ücretsiz giderilmesine, turbonun değiştirilmemesi halinde 35.000.-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
..
davacı yararına bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz eden taraflara iadesine, 27/09/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.’ YARGITAY 11. Hukuk Dairesi Esas: 2021 / 2124 Karar: 2022 / 6325 Karar Tarihi: 27.09.2022
sağ olun yararlı oldu çok
Rica ederiz