İdari Yargıda Duruşma Açılır Mı ?
İdari yargılamada kural olarak duruşma açılmaz ve dosya üzerinden mahkemeler karar verir. Duruşma açılması ise istisnai hallerde talep üzerine olur.
İYUK 17/3
“Duruşma talebi, dava dilekçesi ile cevap ve savunmalarda yapılabilir.”
Dava dilekçesinde duruşma talep edilebileceği gibi dilekçiler teatisi aşamasında da duruşma talep edilebilir.
Davalı idarenin savunma dilekçesi üzerine duruşma talep etmek gereken vakalar çıkabilir. Davalı idarenin sunduğu eklerde duruşma ile çürütmek gerekebilen hususlar gündeme gelmiş olabilir.
Cevaba Cevap Dilekçesi İle Duruşma İstenebilir Mi? İYUK Savunmaya Cevap İle Duruşma İstemek Mümkün Mü?
Evet, savunmaya cevap dilekçesi ile de duruşma talep edebilirsiniz. Duruşma istemek adil yargılanma hakkının bir parçasıdır.
“Olayda, İdare Mahkemesince davacı tarafından usulüne uygun olarak süresinde verdiği cevaba cevap dilekçesinde, duruşma yapılması talebi bulunduğu halde duruşma yapılmaksızın verilen kararda hukuka uyarlık bulunmamaktadır.“
DANIŞTAY 12. Daire Esas: 2006 / 4405 Karar: 2008 / 7373 Karar Tarihi: 30.12.2008
Duruşma Faydalı Mıdır? Duruşma Gerekli Midir?
Her durumda duruşma faydalıdır diyemeyiz.
Duruşmanın işe yaraması için gerçekten duruşmada izah etmek gereken konular olması gerekir. Aksi halde dava dilekçesini orada mahkemeye tekrar okuyup vakit harcamanın bir anlamı olmayacaktır. Dava çok teknikti ve karışıksa doğrudan mahkemeye izahı gereken bir husus varsa duruşma talep etmek faydalı olabilir.
Bizim duruşma talep ettiğimiz dosyalara örnek vermek gerekirse Afganistan’dan kaçıp ülkemize sığınan bir müvekkilin Taliban tarafından demirle yakıldığına dair anlatımı mahkemeye sunmak ve vücudunun çeşitli yerleri yanan müvekkili mahkeme yeteneği göstermek amacıyla duruşma talep ettiğimiz olmuştur.
Başka bir örnek vermek gerekirse LGBT üyesi olan yine Afganistan’dan kaçıp ülkemize sığınan Taliban’ın ölüm tehdidi altındaki müvekkilin savunmasını yapmak için mahkemeye konuşması, ses tonu, giyinişi ve aurasını anlatmak böylece LGBT’li olduğunu ispatlamak için duruşma talep ettiğimiz olmuştur.
İdare Mahkemesinde Duruşmalar Nasıl Yapılır?
İdare mahkemesi duruşmaları heyet halinde yapar. Bir başkan ve iki tane üye hakim yanında hazır bulunur. Başkan kürsünün ortasında iki üyenin arasında oturur.
İdare mahkemesinde katip duruşmaya katılmaz ve duruşma UYAP ortamında tutanağa bağlanmaz.
Davacı ve davalı duruşmaya iştirak ederler. Mahkeme başkanı tarafların geldiğini elindeki forma dik atarak onaylar. Taraflara ikişer kez söz hakkı verilir.
- Önce davacıya söz verilir. Davacı, dava dilekçesinde ileri sürdüğü vakaları ve mahkemeye sunmak istediği anlatımı yapar.
- Sonra, davalı tarafa söz hakkı verilir ve savunmasını yapması istenir.
- Davacı tarafa tekrar söz hakkı verilir ve davalı idarenin savunmasına karşı bir derece olup olmadığı sorulur.
- Son kez davalı idare vekiline söz verilir ve mahkeme duruşmayı bitirir. Mahkeme salonunda monitör klavye Katip yoktur her şey mahkeme başkanının sözüyle yönetilir.
Duruşma Talebi Dikkate Alınmazsa Ne Olur?
Duruşma talebi varsa mahkemenin duruşma açması adil yargılanma hakkının bir gereğidir. Duruşma talebi olmasına karşılık duruşma açılmıyorsa karar kesim bile verilmiş olsa kararı istinaf edebilirsiniz ayrıca 30 gün süre içerisinde anayasa mahkemesine bireysel başvuru yapılmalıdır.
“Davacının Mahkeme kayıtlarına giren dava dilekçesinde duruşma yapılması talebinde bulunduğu ve daha sonra da bu isteminden vazgeçtiği yolunda herhangi bir dilekçe sunmadığı anlaşılmış olup, davacının dava dilekçesindeki talebi uyarınca İdare Mahkemesince duruşma yapılarak karar verilmesi gerekirken duruşma yapılmaksızın uyuşmazlığın çözümlenmesinde usule uyarlık görülmemiştir.“DANIŞTAY 2. Daire Esas: 2004 / 6670 Karar: 2004 / 766 Karar Tarihi: 12.10.2004
“Dava dosyasının incelenmesinden, dava dilekçesinde yargılamanın duruşmalı olarak yapılması talebinde bulunulduğu, öte yandan duruşma isteminden vazgeçildiğine dair herhangi bir dilekçenin dava dosyasına sunulu olmadığı anlaşılmış olup, davacının dava dilekçesinde yer alan bu talebi gereğince duruşma yapılarak bir karar verilmesi gerekirken, duruşma yapılmaksızın uyuşmazlığın çözümlenmesinde usul hükümlerine uyarlık görülmemiştir.“
DANIŞTAY 2. Daire Esas: 2016 / 6463 Karar: 2018 / 3192 Karar Tarihi: 14.05.2018