Özel Güvenlik Görevlisi Olmak İçin Aranan Şartlar Nelerdir?
Bugün bir alışveriş merkezinde, hastanede, stadyumda veya toplu konutlarda gördüğümüz güvenlik görevlileri aslında hayatımızın ayrılmaz bir parçası. Peki bu kişiler öyle herkesin “hemen başvurup başlayabileceği” kişiler midir?
Elbette hayır. Çünkü 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun, güvenlik görevlisi olacak kişiler için oldukça net şartlar koymuştur. Bu şartlar sadece “kağıt üstünde bir formalite” değil, kamu güvenliği ve vatandaşların korunması için zorunlu kriterlerdir. Gelin, bu şartları tek tek sebepleriyle ele alalım.
Özel güvenlik görevlisi olmak için Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak şart mı?
Evet. Çünkü güvenlik görevlisi, silahlı ya da silahsız görev yaparken devletin güvenlik anlayışının bir parçası olarak çalışır. Yabancı uyruklu kişilerin bu görevi yapmasına izin verilmez. Amaç, milli güvenliğe ilişkin sorumluluğun sadece vatandaşlar eliyle yürütülmesidir.
Eğitim şartı neden farklı?
- Silahsız görev için en az ilköğretim/ortaokul mezunu olmak yeterli.
- Silahlı görev için ise en az lise mezunu olmak zorunlu.
Buradaki mantık şudur: Silah kullanacak bir güvenlik görevlisinin olayları daha iyi analiz edebilmesi, kanunları daha doğru kavrayabilmesi ve sorumluluğunu daha bilinçli yerine getirebilmesi gerekir. Eğitim seviyesi yükseldikçe hata yapma riski azalır.
Yaş sınırı neden 18?
18 yaşını doldurmuş olmak, kişinin reşit kabul edilmesi ve kendi kararlarının sorumluluğunu alabilmesi anlamına gelir. Henüz ergenlik döneminde olan bir kişinin silah taşıması veya kalabalık bir topluluğu yönlendirmesi sağlıklı olmaz.
Adli sicil şartı neden bu kadar katı?
Kanun, “kasten işlenen suçlardan bir yıl veya daha fazla hapis” cezası alanları kesinlikle kabul etmez.
Ayrıca zimmet, rüşvet, dolandırıcılık, hırsızlık gibi güven sarsıcı suçlardan mahkûm olanlar da bu mesleğe giremez. Çünkü güvenlik görevlisinin en temel özelliği “güven” duygusu uyandırmasıdır. Suça karışmış bir kişinin toplumu koruyacağına inanmak mümkün değildir.
Affa uğramış olmak da bu durumu değiştirmez. Çünkü kanun burada “temiz bir sicil” ilkesini arar.
Neden devam eden soruşturması olanlar alınmaz?
Bir kişi hakkında özellikle uyuşturucu, cinsel dokunulmazlık, anayasal düzene karşı suçlar gibi ağır suçlardan soruşturma veya dava varsa, güvenlik görevlisi olamaz. Çünkü toplumun huzurunu sağlayacak kişinin kendisinin de şüpheli bir durumda olmaması gerekir. Bu, hem görev yaptığı kurumun hem de vatandaşın güvenliği için zorunludur.
Sağlık şartı neden önemli?
Görevin yapılmasına engel olacak vücut ve akıl hastalığı bulunmamalıdır. Çünkü güvenlik görevlisi:
- Uzun saatler ayakta kalır,
- Stresli durumlarla karşılaşır,
- Acil anlarda hızlı karar vermek zorundadır.
Bu yüzden sağlık yönünden tam ve sağlam olmak, görev güvenliği için hayati bir kriterdir.
Eğitim ve sertifika neden zorunlu?
Özel güvenlik görevlisi olabilmek için özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamak gerekir. Bu eğitim;
- Kişinin hukuki yetkilerini,
- Silah ve güç kullanma sınırlarını,
- İnsan haklarını,
- Kriz yönetimini öğretir.
Yani kişi sadece “beden gücüyle” değil, “hukuku bilerek” görev yapar.
Güvenlik soruşturması neden yapılır?
Her aday için kolluk kuvvetleri tarafından güvenlik soruşturması yapılır. Bu soruşturma, adayın geçmişteki yaşam tarzını, bağlantılarını ve olası güvenlik risklerini ortaya koyar. Çünkü güvenlik görevlisi, kimi zaman yüzlerce insanın canını emanet ettiği bir kişidir.
İyi Bir Özel Güvenlik Görevlisinin Toplumdaki Önemi
Yukarıda saydığımız şartlar aslında basit bir formalite değil. Toplumu koruyacak kişinin karakterinin, sağlığının, eğitiminin ve güvenilirliğinin test edilmesidir. Eğer bu şartlar olmasaydı, toplumda güvenlik değil güvensizlik artardı.
Özel güvenlik görevlisi olmak istiyorum, ne yapmalıyım?
Öncelikle eğitim şartınızı ve adli sicil durumunuzu gözden geçirin. Daha sonra özel güvenlik eğitim kursuna başvurun. Eğitimi tamamladıktan sonra güvenlik soruşturmanız olumlu çıkarsa özel güvenlik kimlik kartı alabilirsiniz.
