Aldatma ve Zina Sebebiyle Boşanma Davası
Cinsel İlişki ve Mesajlaşmak Farklı Sebepler Mi? Hangi Sebebe Dayanarak Boşanma Davası Açılabilir?
Aldatma ve zina kavramları halk arasında genellikle aynı anlamda kullanılsa da hukuki olarak bu iki terim önemli farklar taşır. Türk Medeni Kanunu (TMK), boşanma sebeplerini genel ve özel sebepler olarak iki kategoride düzenlemiştir. Bu ayrım, aldatma ve zina durumlarını farklı hukuki sonuçlara bağlamaktadır.
Bu yazıda, aldatma ve zina arasındaki farkları, boşanma davalarındaki hukuki etkilerini ve süreçlerini ele alacağız.
I. Aldatma Kavramı ve Hukuki Değerlendirme
A. Halk Arasında Aldatma Kavramı
Halk arasında aldatma kavramı geniş bir şekilde kullanılır. Örneğin:
- Eşin başka biriyle mesajlaşması,
- Duygusal bir bağ kurması,
- Sarılması veya öpüşmesi,
- Aynı yatakta bulunması ya da cinsel birlikteliği içeren tüm durumlar “aldatma” olarak değerlendirilir.
Ancak hukuki bağlamda bu davranışlar arasında ayrım yapılmakta, bazıları sadakat yükümlülüğünün ihlali olarak değerlendirilirken, bazıları doğrudan zina kapsamında ele alınmaktadır.
B. Hukuki Anlamda Aldatma
Türk Medeni Kanunu’nun 185. maddesi, eşlerin birbirine karşı sadakat yükümlülüğü bulunduğunu açıkça düzenler. Bu yükümlülüğe aykırı her türlü davranış aldatma kapsamına girer. Ancak her aldatma durumu zina sayılmaz. Cinsel birleşme olmaksızın sadakatsiz davranışlar, TMK 166 çerçevesinde genel boşanma sebebi olarak ele alınır.
II. Zina Kavramı ve Hukuki Değerlendirme
A. TMK’da Zina Tanımı
TMK’nın 161. maddesi, zina durumunu özel bir boşanma sebebi olarak düzenler. Zina, eşlerden birinin evlilik devam ederken başka bir kişiyle cinsel ilişkiye girmesi anlamına gelir. Bu durumda:
Affeden eşin dava hakkı bulunmaz.
Cinsel birleşmenin gerçekleşmiş olması şarttır.
Zina sebebiyle boşanma davası açabilmek için eylemin öğrenildiği tarihten itibaren 6 ay, her hâlükârda 5 yıl içinde dava açılması gerekir.
A. Boşanma sebepleri
I. Zina
Madde 161- Eşlerden biri zina ederse, diğer eş boşanma davası açabilir.
Davaya hakkı olan eşin boşanma sebebini öğrenmesinden başlayarak altı ay ve her hâlde
zina eyleminin üzerinden beş yıl geçmekle dava hakkı düşer.
Affeden tarafın dava hakkı yoktur.
B. Zina ile Aldatma Arasındaki Hukuki Ayrım
Zina, özel boşanma sebebi olduğundan ispatlandığı takdirde ağır hukuki sonuçlar doğurur. Öte yandan, cinsel birleşme içermeyen sadakatsiz davranışlar (örneğin mesajlaşma veya sarılma), TMK 166 kapsamında genel boşanma sebebi olarak değerlendirilir.
III. Boşanma Sebepleri ve Hukuki Süreçler
A. Genel Boşanma Sebepleri (TMK 166)
Sadakat Yükümlülüğünün İhlali:
Eşlerden birinin sadakat yükümlülüğünü ihlal edecek davranışlarda bulunması, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına neden olabilir. Bu tür davalarda:
- WhatsApp yazışmaları,
- Sarılma veya duygusal ilişkiye dair fotoğraflar,
- Şüphe uyandıran diğer davranışlar delil olarak sunulabilir.
Delillerin Önemi:
Sadakatsiz davranışların mahkemede ispat edilmesi durumunda, evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı kabul edilir ve boşanma kararı verilir. Ancak bu tür deliller hukuka uygun yollarla elde edilmelidir.
B. Özel Boşanma Sebepleri (TMK 161)
Zina Sebebiyle Boşanma:
Zina, TMK 161 kapsamında özel boşanma sebebi olarak düzenlenmiştir. Eşin başka biriyle cinsel ilişkiye girdiği ispatlanırsa, bu durum doğrudan boşanma sebebi sayılır. Deliller arasında:
- Otel kayıtları,
- Tanık beyanları,
- Fotoğraflar ve görüntüler bulunabilir.
Terditli Davalar:
Eşin zina yapıp yapmadığı kesin olarak bilinmiyorsa, terditli dava açılabilir. Bu davada:
- Zina nedeniyle boşanma talebi incelenir.
- Zina ispatlanamazsa, sadakat yükümlülüğünün ihlali gerekçesiyle boşanma talebi değerlendirilir.
IV. Hukuki Uygulama Örnekleri
A. İhtimal 1: Yazışma ve Sarılma Durumu
Eşin başka bir kişiyle WhatsApp üzerinden duygusal içerikli yazışmalar yaptığı ve bu kişiyle sarıldığına dair fotoğrafların bulunduğu durum, genel boşanma sebebi olarak değerlendirilir. Davacı, sadakat yükümlülüğünün ihlali gerekçesiyle TMK 166 kapsamında dava açabilir.
B. İhtimal 2: Cinsel İlişki Durumu
Eşin başka bir kişiyle cinsel ilişkiye girdiğinin ispatlanması durumunda TMK 161 kapsamında zina nedeniyle boşanma davası açılabilir. Bu durum, özel boşanma sebebi olup daha ağır hukuki sonuçlar doğurur.
C. İhtimal 3: Şüpheli Durum
Eşin başka biriyle görüşmeler yaptığının bilindiği, ancak cinsel birleşmenin gerçekleşip gerçekleşmediğinin bilinmediği durumlarda, terditli dava açılarak hem zina hem de sadakat yükümlülüğünün ihlali nedenleri ileri sürülebilir.
V. Boşanma Davasında Pratik Öneriler
- Delillerin Toplanması:
- WhatsApp mesajları, fotoğraflar ve tanık beyanları hukuka uygun şekilde elde edilmelidir. Hukuka aykırı yollarla elde edilen deliller mahkemede dikkate alınmaz.
- Süre Sınırlarına Dikkat:
- Zina nedeniyle boşanma davası açmak için zina olayını öğrendikten sonra 6 ay içinde başvuru yapılmalıdır.
- Davanın Doğru Sebeple Açılması:
- Sadakatsizlik, cinsel birleşme içermiyorsa genel boşanma sebebi; cinsel birleşme varsa özel boşanma sebebi olarak değerlendirilmelidir.
V. Sonuç
Aldatma ve zina kavramlarının halk arasında geniş bir anlam ifade etmesine rağmen, hukuki bağlamda bu terimler arasında önemli farklar bulunmaktadır. Zina, özel boşanma sebebi olarak değerlendirildiğinden daha ağır sonuçlar doğurmakta, sadakat yükümlülüğüne aykırılık ise genel boşanma sebebi kapsamında ele alınmaktadır. Boşanma davalarında bu ayrımın doğru yapılması, davanın başarıyla sonuçlanması açısından büyük önem taşır. Bu nedenle, dava açmadan önce aldatma türünün hukuki niteliği dikkatle değerlendirilmelidir.
Sıkça Sorulan Sorular: Aldatma ve Zina Arasındaki Farklar
1. Aldatma ile zina arasındaki fark nedir?
Aldatma, eşin sadakat yükümlülüğünü ihlal eden her türlü davranışı kapsarken (örneğin duygusal ilişkiler, yazışmalar veya sarılmalar), zina eşin başka bir kişiyle cinsel ilişkiye girmesini ifade eder. Hukuki olarak zina, Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 161. maddesi kapsamında özel bir boşanma sebebidir.
2. Zina nedeniyle boşanma davası nasıl açılır?
Zina nedeniyle boşanma davası, TMK’nın 161. maddesine dayanılarak açılır. Davacı, eşinin zina yaptığını ispatlamak zorundadır. Bu ispat için otel kayıtları, tanık ifadeleri veya görüntüler gibi deliller kullanılabilir. Zina nedeniyle dava açmak için eylemin öğrenilmesinden itibaren 6 ay, her hâlükârda 5 yıl içinde başvurulması gerekir.
3. Zina, mal paylaşımı üzerinde etkili midir?
Evet, zina durumunda mahkeme, TMK’nın 236/2. maddesine dayanarak kusurlu eşin katılma alacağını azaltabilir veya tamamen kaldırabilir. Mahkemeler bu tür durumlarda hakkaniyet ilkesine göre karar verir. Özellikle zina gibi ağır kusurlu davranışlar, diğer eşin malvarlığı üzerindeki haklarını korumak amacıyla değerlendirilir.
4. Aldatma durumunda boşanma davası açılabilir mi?
Evet. Aldatma, sadakat yükümlülüğünün ihlali olarak TMK 166 kapsamında “evlilik birliğinin temelinden sarsılması” gerekçesiyle genel boşanma sebebi olarak ileri sürülebilir. Ancak, aldatma durumunda cinsel birleşme olmadığından bu dava TMK 161 kapsamında değerlendirilemez.
5. Terditli dava nedir? Zina iddiasında neden kullanılır?
Terditli dava, aynı davada birden fazla talebin basamaklı olarak sunulmasıdır. Örneğin, zina nedeniyle boşanma davası açıldığında, cinsel ilişkinin ispat edilememesi ihtimaline karşılık, ikinci bir talep olarak sadakat yükümlülüğünün ihlali gerekçesiyle boşanma talep edilebilir. Mahkeme öncelikle zina iddiasını değerlendirir; bu kabul edilmezse diğer talebi inceler.
6. WhatsApp yazışmaları boşanma davasında delil olarak kullanılabilir mi?
Evet, WhatsApp yazışmaları, sadakat yükümlülüğünün ihlali durumunu ispatlamak için delil olarak sunulabilir. Ancak bu yazışmaların hukuka uygun şekilde elde edilmesi gereklidir. Hukuka aykırı yollarla elde edilen deliller mahkemece dikkate alınmaz.
7. Zina nedeniyle boşanma davasında manevi tazminat talep edilebilir mi?
Evet. Zina, eşin ağır kusurlu olduğunun göstergesidir. Bu nedenle, kusurlu eşten manevi tazminat talep edilebilir. Tazminat miktarı, diğer eşin uğradığı manevi zarara göre belirlenir.
8. Mal paylaşımı sırasında zina durumunda kusurlu eşin hakları nasıl etkilenir?
Zina yapan eşin mal paylaşımında katılma alacağı, TMK 236/2 uyarınca mahkeme tarafından tamamen kaldırılabilir veya azaltılabilir. Bu karar, zinanın diğer eş üzerindeki etkisine ve somut olayın özelliklerine göre verilir.
9. Zina nedeniyle boşanma davası açılmazsa diğer boşanma gerekçeleri kullanılabilir mi?
Evet. Zina nedeniyle boşanma davası açılmamış veya zina ispatlanamamışsa, sadakat yükümlülüğünün ihlali gerekçesiyle genel boşanma sebeplerine dayalı bir dava açılabilir. Bu tür davalar TMK 166 kapsamında değerlendirilir.
10. Zina iddiası ispatlanamazsa ne olur?
Zina iddiasının ispatlanamaması durumunda, diğer delillere dayanılarak genel boşanma sebebi ileri sürülebilir. Eğer davacı taraf terditli dava açtıysa, mahkeme ikinci gerekçeyi inceleyerek sadakat yükümlülüğünün ihlali nedeniyle boşanma kararı verebilir.
