İdare Aleyhine Maddi ve Manevi Tazminat Davası Açılabilir

Her ne kadar ülkemizde kaçak göçmenlerin varlığına karşı olumsuz bir bakış açısı hâkim olsa da, bu bireyler sınırlarımızı aştıktan sonra evrensel insan hakları çerçevesinde korunmayı hak ederler. İnsan onuru, coğrafi sınırlara hapsedilemeyecek kadar derin bir değere sahiptir.


Bu bağlamda, kişilerin gereksiz yere geri gönderme merkezlerinde tutulması, hukuki süreçleri sonuçlanmadan deport edilmesi, adaletin temel ilkelerine aykırıdır. Yargılama tamamlanmadan ve nihai bir mahkeme kararı verilmeden yapılan deport işlemleri, potansiyel insan hakları ihlallerine sebebiyet verir. Yasal yollar tüketilmezse, “kurunun yanında yaşın da yanması” atasözünü , masum bireyler tecrübe edecektir.

Göçmenlik meselesi, salt hukuki bir sorun olmaktan ziyade, insani bir sorumluluğu da beraberinde getirir. Bu nedenle, yargı süreçleri tamamlanmadan ve mültecilerin son bir başvuru hakkı dahi kalmadan gerçekleştirilecek her türlü deport işlemi, hem hukukun üstünlüğüne hem de insan onuruna ağır bir darbe vurur.

Bu yazıda hukuka aykırı şekilde özgürlüğünden mahrum kalan bir yabancının açtığı maddi ve manevi tazminat davasına dair inceleme yapılacaktır.

İncelenecek Karar: T.C. DANIŞTAY Daire Esas No: 2021/72 Karar No: 2021/86 Karar Tarihi: 20-01-2021

Bu karar, bir Rusya Federasyonu vatandaşı olan davacının Türkiye’de idari gözetim altında tutulması ve kötü muamele gördüğü iddiasıyla açtığı maddi ve manevi tazminat davasını konu alıyor.

blank

Olayın Özeti:

  • Davacı (Rusya vatandaşı) Türkiye’ye yasa dışı yollarla girmeye çalışırken yakalanıyor. Bunun üzerine sınır dışı edilmesi ve idari gözetim altında tutulması kararı veriliyor. Bu gözetim süresi 09 Mayıs 2016 ile 10 Mayıs 2017 tarihleri arasında oluyor.
  • Davacı, bu süreçte haksız yere idari gözetim altında tutulduğunu ve kötü muamele gördüğünü iddia ederek 18.243 TL maddi, 115.605 TL manevi tazminat talep ediyor.

Hukuki Süreç:

  • Davacı ilk olarak sınır dışı kararına itiraz ediyor ama bu itirazı reddediliyor. Sonrasında davacı, Anayasa Mahkemesi’ne başvuruyor ve Anayasa Mahkemesi “kötü muamele yasağının ihlal edildiğine” karar veriyor. Bu karar sonrasında dava yeniden görülüyor ve sınır dışı kararı iptal ediliyor.
  • Davacı bu süreçteki mağduriyeti nedeniyle maddi ve manevi tazminat talep ediyor. Dava Hatay İdare Mahkemesi’nde açılıyor ancak mahkeme bu davanın Danıştay’ın görev alanında olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı veriyor.

Danıştay Kararı:

Danıştay, davanın Erzurum İdare Mahkemesi’nde görülmesi gerektiğine karar veriyor. Bu kararın temel gerekçesi, davacının Hatay’da yakalanmasına rağmen Erzurum’da idari gözetim altında tutulmasının devam etmesi. Erzurum’da verilen bu kararlar nedeniyle de sorumlu mahkeme Erzurum İdare Mahkemesi olarak belirleniyor.

blank

Tazminat Yolu:

Bu tür davalarda, idarenin (yani devletin bir organı ya da kurumunun) verdiği zararların tazmini için tam yargı davası açılabilir. Tam yargı davası, idarenin yaptığı işlem ya da eylemlerden dolayı kişilerin uğradığı maddi veya manevi zararların tazminini sağlar. İdarenin bir kişiyi haksız yere tutması veya kötü muamelede bulunması sonucunda oluşan zararlar bu yolla karşılanabilir. Davanın açılacağı yer, idarenin işlem yaptığı ve zarara neden olduğu yerdir. Bu olayda, Erzurum’da idari gözetim devam ettiği için Erzurum İdare Mahkemesi yetkili kabul edilmiştir.

Bu davada da görüldüğü gibi, idarenin (örneğin bir valiliğin) yanlış işlemleri sonucunda mağdur olan kişiler maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabilir.

Bu olay, idari gözetim altındaki yabancıların haksız fiile uğraması ve zorla özgürlüklerinden mahrum bırakılmalarının tazminat talebi ile nasıl sonuçlanabileceğini açıkça gösteriyor. Şimdi, bu durumu daha geniş bir çerçevede ele alalım:

İdari Gözetim Nedir?

İdari gözetim, devletin sınır dışı edilmesi veya başka bir idari işlem yapılması gereken yabancıları, belirli bir süre boyunca kontrol altında tutmasıdır. Gözetim, yabancıların güvenliğini ve kamu düzenini koruma amaçlıdır. Ancak bu süre içerisinde kişinin özgürlük hakkı kısıtlanır. Bu, genellikle yasal bir sebebe dayanarak yapılır, ancak her zaman hukuka uygun olmalıdır.

Haksız Gözetim ve Zorla Özgürlükten Mahrum Bırakılma:

Eğer bir kişi hukuka aykırı şekilde uzun süre idari gözetim altında tutulursa veya bu süreçte kötü muameleye maruz kalırsa, bu durum haksız fiil olarak değerlendirilir. Bu olayda, bir yıl boyunca zorla idari gözetim altında tutulmuş bir Rus vatandaşı söz konusu. Kişi, hukuka aykırı olarak özgürlüğünden mahrum bırakılmış ve kötü muamele görmüşse, bu durumda devletin (idarenin) sorumluluğu doğar.

Haksız Fiil ve Tazminat Hakkı:

Bir kişinin haksız fiil sonucu uğradığı zarar, devletin (idarenin) bu kişi üzerinde yaptığı hukuka aykırı eylemlerden kaynaklanıyorsa, mağdurun tam yargı davası açma hakkı vardır. Tam yargı davaları, kişinin idari eylemlerden dolayı uğradığı maddi ve manevi zararları tazmin ettirmek için açılır. İdarenin yaptığı bu yanlış işlemler, bireyin haksız yere özgürlüğünden mahrum kalmasına neden olduğunda, devlet bu zararı karşılamak zorundadır.

blank

Tazminat Talebi:

Bu durumda, idari gözetim altında uzun süre zorla tutulmuş bir yabancı, maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabilir.

  • Maddi tazminat: Haksız yere özgürlüğünden mahrum kaldığı dönemde kaybettiği gelir, iş fırsatları veya maddi zararlar için talep edilir.
  • Manevi tazminat: Zorla özgürlüğünden mahrum kalma ve kötü muamele nedeniyle yaşadığı ruhsal acı, stres, toplumdan soyutlanma gibi duygusal zararların tazmini talep edilebilir.

Özgürlüğü haksız şekilde kısıtlanan her bireyin, devletin bu zararı telafi etme yükümlülüğüne dayanarak tazminat talep etme hakkı vardır. Bu tür durumlarda tazminat davalarının amacı, kişilerin haklarının korunmasını sağlamak ve devletin hukuka aykırı eylemlerinin telafisini temin etmektir.

Related Posts

blank

Vekaletname Vekalet Çıkartamayan Yabancının Hakları

Karar İncelemesi Bu kararın hukuki analizine başlamadan önce temel unsurları belirlemek önemli. Karar, bir Suriye vatandaşı olan davacının idari gözetim altında tutulmasının hukuka aykırılığına yönelik iddiaları ve davanın esasına girmeden verilen usuli bir kararın değerlendirilmesiyle ilgilidir. Kararın özü, idare mahkemesinin...
blank

Yönetmelik İptali Davası

İdarenin Düzenleyici İşlemleri ve İptal Davaları İdarenin düzenleyici işlemleri, kamu yönetiminin tek taraflı olarak gerçekleştirdiği eylemler arasında yer almakta ve Anayasa’nın 125. maddesi gereğince yargısal denetime tabi tutulmaktadır. İdarenin düzenleyici işlemi, devletin çeşitli kamu kurumları tarafından belirli bir konuyu düzenlemek...
blank

Tanık Dinletmekten Vazgeçebilir Miyim?

Tanık Delilinden Vazgeçme Nasıl Olur? Yargılamalarda delillerin sunulması ve tanıkların dinlenmesi, davanın sonucunu etkileyen kritik adımlardır. Ancak bazen taraflar, delillerin yeterli olduğunu düşündüklerinde veya yargılamanın gereksiz yere uzamasını önlemek için tanık dinlemekten vazgeçebilirler. Bu durumda, hem tarafların hem de hakimin...
blank

İşçi Ayrımcılık Tamzminatına Nasıl Hak Kazanır?

Irkım Yüzünden Bana Farklı Davranıyorlar? Konuştuğum Dil Sebebiyle Dışlanıyorum? Cinsiyet Sebebiyle Benle Dalga Geçiyorlar İş Vermiyorlar Türkiye’deki iş hukuku çerçevesinde, ayrımcılık tazminatı talebi için kabul edilen bazı temel kategoriler bulunmaktadır. İşçilerin, işten ayrılma ve tazminat talep etme hakkını meşru kılan...
blank

Patron İşçiyi Kameradan İzleyebilir Mi?

Patronum Beni Sürekli Kameradan İzliyor Rahatsız Oluyorum İş yerlerinde güvenlik kameraları, çalışan güvenliğini sağlamak ve mülkiyeti korumak amacıyla yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak, bu tür izlemelerin ne zaman ve nasıl yapıldığı, çalışanların gizlilik hakları ve işverenlerin yasal sorumlulukları açısından önemli tartışmaları...
blank

Hukuk Bürolarının Tehditkar Tahsilat Yöntemleri: Haklarınız Neler?

Hukukun Gözünden Tehdit ve Borç Tahsilatı: Avukatlar Ne Yapabilir, Ne Yapamaz? Bir Avukatın Yetkileri ve Sınırları Avukatlık mesleği, adaletin sağlanmasında önemli bir role sahiptir. Avukatlar, müvekkillerinin haklarını korumak ve onları en iyi şekilde temsil etmekle yükümlüdürler. Ancak bu süreç, hukukun...
blank

İdareye Başvurmadan Doğrudan Tam Yargı Davası Açılabilir Mi? İdari İşlem ve İdari Eylem Nedir?

Tam Yargı Davası Nedir? İdarenin haksız bir eylemi nedeniyle oluşan zarar için açılan tazminat davasına tam yargı davası denir. Tam yargı davası idareye karşı yani kamu kurumları, valilikler, bakanlıklar gibi kurumlara karşı açılır. Tam yargı davasının klasik örnekleri arasında, idarenin...
blank

Takım Elbise İndirimi Nedir? Takım Elbise Giysem Cezada İndirim Alır Mıyım?

Takım Elbisenin Cezaya Etkisi ve İyi Hal İndirimi Müvekkillerimizden gelen ve ofis hattımıza sıklıkla sorulan sorulardan bazıları; takım elbise indirimi ne kadar alırım, iyi giyinsem cezada indirim alır mıyım, mahkemede başım eğik dursa daha az ceza verirler mi, takım elbise...
blank

Haksız Fiil Nedir? Haksız Fiil Örnekleri ve Tazminat

Haksız Fiil Nedir ? Haksız fiil, bir kişinin başkasına zarar verdiği ve bu zararın hukuk kurallarına aykırı olduğu durumları ifade eder. Bu, bilerek veya dikkatsizce yapılan bir hareket sonucunda olabilir. Haksız fiilin oluşması için birkaç şeyin bir araya gelmesi gereklidir....
blank

İnfaz Nasıl Hesaplanır? Online İnfaz Hesaplama

İçindekiler Giriş Yatar Hesabı Nedir? Cezaevindeki Hükümlülerin Durumu Hükümlülerin Cezalarının Hesaplanması İnfaz Hesabı Nedir? Koşullu Salıverme ve Denetimli Serbestlik Yatar Hesabı ve İnfaz Hesabı Arasındaki Farklar Yatar Hesapla Nedir? Yatar Hesapla Nasıl Yapılır? İnfaz Hesapla Nedir? İnfaz Hesapla Nasıl Yapılır?...
blank

Depremde Yıkılan Binaların Hak Sahipleri Nasıl Tazminat Alabilir?

Müteahhidin yaptığı binanın yıkılması ve cezai sorumluluğunu başka bir yazıda ele aldık.  TIKLA   Bu yazının konusu ise depremde binanın yıkılması veya hasar görmesi kaynaklı müteahhidin parasal yani tazminat anlamında sorumluluğu, nasıl dava açılacağı, açılan davada zamanaşımı, müteahhide karşı yasal...
blank

Enflasyonda eriyen alacak için ek dava açabilir miyim ?

Değer Kaybeden Alacak Nedeniyle Zararın Tazmini Nasıl Olur ? Nasıl Eriyen Paramı Tahsil Ederim ? Yazının devamında esasa dair teknik detaylar verilmesine karşılık, herkes tarafından anlaşılması için genel olarak munzam zararı özetleme gerekir. Munzam zarar, faiz ile karşılanamayan zarardır. Genel...
blank

Kira tespit davası nedir? 5 yıldan uzun süren kiralarda uyarlama davası nasıl açılır ? 5 yıldan uzun kira nasıl artırılır ? Kira artırım davası nedir? Kira artırım davası nasıl açılır ? Kira artışını yapabilir miyim ? Nasıl kira artışı yaparım ?

Kira sözleşmelerinde genellikle kiranın artışı konusunda düzenleme yapılır. TBK 344 maddesi kira bedelinin belirlenmesini düzenler. Kira artışında getirilen sınırlama ; ‘Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre...
blank

Uluslararası koruma başvurusunu reddi üzerine yapılacaklar nelerdir ? UK ret kararı kesin midir? Dava açma hakkı mevcut mudur ?

UK Ret Nedir? Ret Üzerine Dava Süreci Nasıl İşler? Uluslararası koruma kararının reddi kararının tebliği tarihinden itibaren 15 gün genel usullerde ise 30 gün  içerisinde dava açılabilir. Ancak dava açılması göç idaresinin ret kararının bozulacağı anlamına gelmez. Bazı dosyalarda göç...

Yorum Bırakın

Recent Articles

blank
Kasım 5, 2024
İkinci El Telefon Alım Satımı Sözleşme ve Önemli Noktalar
blank
Kasım 5, 2024
Kasım Ayı Kira Artış Oranı %62,02 Dikkat
blank
Ekim 22, 2024
Sıfır Aracım Boyalı Çıktı Ne Yapabilirim?
blank
Ekim 22, 2024
Ayıplı Araç Değişimi Para İadesi Araç İadesi Davası
blank
Ekim 16, 2024
Olaylı Kiracı Nasıl Tahliye Edilir?
blank
Ekim 10, 2024
Köfteden Domuz Eti Çıkması Hangi Suçu Oluşturur?
blank
Ekim 3, 2024
Maaşı SGK’ya Düşük Gösterilen İşçinin Fesih Hakkı
blank
Ekim 3, 2024
Kötü Muamele ve İdare Aleyhine Manevi Tazminat
blank
Ekim 3, 2024
Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Reklam Yasağı ve Hukuka Aykırılıklar
blank
Ekim 2, 2024
Vekaletname Vekalet Çıkartamayan Yabancının Hakları
blank
Ekim 1, 2024
Postacının Usulsüz Tebligatında Bakılacak Noktalar
blank
Eylül 27, 2024
Yönetmelik İptali Davası
blank
Eylül 21, 2024
Tanık Dinletmekten Vazgeçebilir Miyim?
blank
Eylül 21, 2024
İran’da Hristiyanların Yaşadığı Zulüm ve Baskı
blank
Eylül 21, 2024
Uzun Süren Davada Eriyen Alacak ve AYM Zübeyde Tarar Kararı
× Avukata Sor